Bacaklarda üşüme hissi, sık karşılaşılan yakınmalardan biridir. “Diz kapaklarım üşüyor”, “soğuğa hiç dayanamıyorum”, “yağmur yağacağı zaman bacaklarım sızlıyor, üşüyor” gibi şikayetleriniz varsa bu şikayetleri ilk zamanlarda fazla önemsememiş, kendi kendine geçmesini beklemiş olabilirsiniz. Bazen gerçekten de bu belirtiler gelip geçici olabilir. Ancak bazen de inatçı bir şekilde devam eder ve yaşam kalitenizi ciddi anlamda bozabilir.
Bacaklarda Üşüme Hissi Yapan Nedenler
- Ortam ve Kıyafetler: Ortamın gerçekten soğuk olması ve ince kıyafet giymek üşüme hissinin ilk akla gelen nedenidir. Muhtemelen bu en olası neden akla gelip de mevsime uygun kıyafetler giyilmesine rağmen ya da sıcak ortamda bile üşüme devam ettiğinde kişi doktora başvurmaya karar verebilir.
- Hiperhidroz (Aşırı Terleme): Sık veya devamlı terleyen kişiler, terin buharlaşması ile yaşadıkları ısı kaybı sonucu soğukluk hissedebilirler. Sinirlilik terlemeyi arttırabilir.
- Bacak Damarlarının Daralması: Ayağa yeterli kan akımı gitmezse de üşüme hissi olabilir. Bu durumda dışarıdan dokunulduğunda da ayak gerçekten soğuk hissedilir. Ayrıca ciltte soluklaşma da görülebilir.
- Bacaklarda Üşüme Hissi Yapan Hastalıklar: Fibromiyalji, multiple skleroz, inme sonrası gelişen ağrı ve duyu bozuklukları, tümör ve periferik nöropati bacaklarda üşüme hissi yapabilen çeşitli hastalıklardandır.
Bacaklarda üşüme hissinin nedenini belirleyebilmek için doktorun ayrıntılı bir tıbbi öykü alması ve tam bir fizik muayene yapması gerekebilir.
Periferik Nöropati Nedir?
Sinir ucu iltihabı olarak da bilinen periferik nöropati vücudumuzdaki pek çok sinirin aynı anda etkilendiği nörolojik bir sorundur. Periferik nöropatide, bacaklar dışarıdan dokunulduğunda soğuk olmamasına rağmen kişi üşüme hissi tarif eder.
Periferik nöropati yaralanma veya hastalık nedeniyle oluşabilir. Şeker hastalığı, periferik nöropatinin en sık nedenlerinden biridir. Diğer nedenleri ise;
- Vitamin Eksiklikleri
- Metabolik Sorunlar
- Böbrek veya Karaciğer Hastalıkları
- Enfeksiyonlar
- Zehirlenmelerdir. Bunların yanında kalıtımsal nöropatiler de vardır. Bazı durumlarda ise nöropatilerin nedeni belirlenemeyebilir.
Periferik sinirler vücudumuzda beyin ve omurilik dışında bulunan sinirlerdir. Periferik nöropati sıklıkla, vücudun en uzun sinirleri olan ayak parmaklarına uzanan sinirlerden başlar. Bu nedenle genelde belirtiler önce ayaktan başlar ve daha sonra bacağa yayılabilir.
Üşüme hissi ile beraber uyuşma, elektriklenme hissi, yanma veya iğne batması hisleri de olabilir. Dokunmaya karşı hassasiyet, normalde ağrı yapmaması gereken hafif dokunma ile ağrı oluşması görülebilir. Sorun ilerler ise duyu kaybı, koordinasyon bozukluğu ve kas güçsüzlüğü olabilir. Periferik nöropati bulguları ayaklardan sonra en sık ellerde hissedilir.
Bu yazı ilginizi çekebilir : “El ve Ayaklarda Uyuşma Hissi“
Periferik Nöropati Nasıl Anlaşılır?
Periferik nöropatiden şüphelenilirse nedeni ortaya çıkarmak için çeşitli tetkikler yapılır.
- Muayene ile; hafif dokunma, basınç, ağrı-ısı duyusu, titreşim duyusu, refleksler, kas gücü ve koordinasyon değerlendirilebilir.
- EMG ile; sinir iletim hızları ve sinir hasarı olup olmadığı ölçülebilir.
- Kan tetkikleri ile; hormon, vitamin, şeker düzeyleri, karaciğer ve böbrek fonksiyonları taranabilir.
- Beyin ve omuriliği görüntüleyen MRG ile; merkezi sinir sistemi hastalıkları ve fıtık gibi sinir köklerini etkileyen sorunlar dışlanabilir.
- Nadiren sinir dokusundan parça alınarak mikroskopta incelenmesi (sinir biyopsisi) tanı için gerekebilir.
Eğer bacaklarda üşüme hissi periferik nöropatiye bağlı ise, buna yol açan sebebi bularak sebebe yönelik tedavi uygulanır ve şikayetler azaltılıp ortadan kaldırılabilir.
Okumaya devam edin : “Bacak Ağrısı Neden Olur? Ne Zaman Doktora Görünmeli?“
Periferik Nöropati Nasıl Tedavi Edilir?
Periferik nöropati tedavisinde amaç, nöropatiye neden olan durumu yönetmek ve semptomları hafifletmektir.
- Medikal tedavi: Ağrı kesiciler, nöbet önleyici ilaçlar, topikal tedaviler ve antidepresanlardan oluşur.
- Transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS): Cilde yerleştirilen elektrotlar ile değişen frekanslarda hafif bir elektrik akımı uygulanır.
- Fizyoterapi: Kasların güçlendirilmesi ve kişinin günlük yaşamdaki bağımsızlığının arttırılması için fizyoterapi programı uygulanır. Ayrıca hastaya uygun çeşitli el – ayak ortezleri, baston veya yürüteç ihtiyacı olabilir.
- Plazma değişimi ve intravenöz immünglobulin (İVİG): Bağışıklık sistemi aktivitesini baskılamaya yardımcı olan bu prosedürler, belirli inflamatuar durumları olan hastalara fayda sağlayabilir.
- Cerrahi: Tümörlerden kaynaklanan baskı gibi sinirler üzerindeki baskının neden olduğu nöropatilerin varlığında, basıncı azaltmak için cerrahi gerekebilir.