Gebelikte kalça ağrısı, özellikle hamileliğin son üç ayında sık karşılaşılan bir sorundur. Karın bölgesindeki kilo artışı, postürdeki değişiklikler, doğuma hazırlık amaçlı bağ dokularında oluşan gevşeme kalça ağrısına zemin hazırlayabilir.
Kişide önceden var olan osteokondroz, skolyoz, kas-iskelet sistemi zedelenmeleri, kalça ekleminde kireçlenme (osteoartrit) gibi sorunlara bağlı kalça ağrıları da gebelikte artış gösterebilir. Özellikle gebeliğin ilk 3 ayındaki kalça ve bel ağrıları gebelik kaynaklı değil, başka bir nedene bağlı olabilir.
Gebelik sırasında vücutta pek çok değişiklik olur; çeşitli ağrı ve sızılar görülebilir. Bazen neyin ne olduğunu ayırt etmek bile güçleşir. Bel ağrısı mı, kalça ağrısı mı yoksa erken doğum işareti mi? Sadece rahmin büyümesine bağlı bir ağrı mı yoksa daha ciddi bir sebebi var mı? Gebelikteki bel ve kalça ağrılarının büyük bir kısmı hamilelik nedeniyle vücutta olan değişikliklerin sonucudur ve doğum sonrası büyük oranda kaybolan şikayetlerdir. Bazen doğum eylemine bağlı olarak, doğum sonrasında da ağrılar bir süre devam edebilmektedir.
Siyatik ağrısı
Bel bölgesinde omurilikten ayrılan sinirler siyatik siniri oluşturarak kalçanın arkasından ayağa kadar iner. Gebelik döneminde büyüyen rahim nedeniyle sinirler üzerine bası olabilir. Bu da kaba etlerde, kalçada ve uylukta ağrı, uyuşma, karıncalanma gibi hislere yol açabilir. Siyatik denilen bu sorun gebelikte oluşabilir. Genelde doğuma yaklaşan dönemde bebeğin pozisyon değiştirmesi ile bahsettiğimiz şikayetler azalır. Siyatik ağrısının bel fıtığı, bel kayması, kireçlenme gibi başka nedenleri de olabilir, bu nedenle doktora başvurmanızda yarar vardır.
Sakroiliak eklem ve kas ağrıları
Gebe kadınlar karın bölgeleri büyüdükçe bel çukurluğunu arttırıp arkaya doğru eğilmeye başlar. Bu duruş şekli omurga ve kaslara binen yükün artmasına yol açar. Aynı zamanda sakroiliak eklem denilen omurgayı leğen kemiğine bağlayan eklem de zorlanabilir. Gebelikte sakroiliak eklem, but kasları, uyluk arka kısım kasları gibi kasların zorlanmasına bağlı ağrılar oluşabilmektedir.
Round ligament ağrısı
Gebeliğin 4-6. ayları arası ikinci trimester denilen dönemdir. İkinci trimesterde round ligament (yuvarlak bağ) ağrısı denilen sorun ortaya çıkabilir. Round ligament ağrısı karın, kalça ve kasık bölgesinde keskin ağrı olarak hissedilir. Hızlı hareket veya pozisyon değiştirmekle ağrı şiddetlenebilir. Round ligament rahmi destekleyen bir bağdır; rahmin ön kısmını kasığa bağlar. Gebelik sırasında gerilir. Birden ayağa kalkmak, gülme, öksürme gibi hareketler bu ligamentin hızlıca gerilmesine ve ağrıya yol açabilir. Round ligament ağrısı genelde sadece birkaç saniye sürer. Yavaş hareketlerle pozisyon değiştirmek ligamentin zorlanmasını önleyerek ağrıyı dindirebilir.
Kalsiyum eksikliği
Gebelik sırasında kalsiyum ve diğer elementlere vücudun ihtiyacı artar. Besinlerle yeterli düzeyde mineral alımı olmazsa bebeğin ihtiyacı olan mineraller büyük oranda annenin iskelet deposundan sağlanır. Buna bağlı olarak kemiklerde osteomalazi veya osteoporoz denilen, kemik erimesi olarak bilinen bozukluklar oluşabilir. Kemiklerdeki mineral düzeylerinin ani değişimi ağrı yapabilir. Beslenme ile kalsiyum ihtiyacı karşılanamayan gebelere doktor tarafından kalsiyum tabletleri önerilebilir.
Simfizis pubis disfonksiyonu
Simfizis pubis, leğen kemiklerinin kasığın ön tarafında birleştiği eklem yeridir. Bu eklem güçlü ligamentlerle yerinde tutulur. Gebelikte ligamentleri gevşeten relaksin hormonu nedeniyle bu eklemde fonksiyonel bozukluk oluşabilir. Simfizis pubis disfonksiyonunda bel ağrısı, kasık ağrısı, bacakların iç kısmında uyluk boyunca ağrı oluşabilir. Ağrı bacakları açma, yürüme, merdiven çıkma gibi aktivitelerle artabilir. Egzersizle pelvik taban, bel ve karın kaslarını güçlendirmek tedavide etkilidir. Şikayetler doğum sonrası büyük oranda kaybolur. Nadiren bu sorun ilerleyebilir; simfizis pubis arasındaki açıklık iyice artabilir. Bu duruma diastazis simfizis pubis denilir.
Gebelik dönemindeki kalça ağrısını nasıl azaltabilirsiniz?
Hareketsiz yaşam tarzı kas iskelet kaynaklı ağrıları arttıran en önemli nedenlerden biridir. Gebe kalmadan önce düzenli egzersiz alışkanlığı kazanmak gebeliğe bağlı ağrıları önleyebilir. Gebelikte de yapılabilecek güvenli egzersizler bulunur. Bel ve karın kaslarını güçlendirici egzersizler yapmak kalça ağrısını azaltmaktadır. Sırt üstü yatarken birkaç dakika kalçaları göğüs seviyesinin yukarısına kaldırmak da ağrıyı azaltabilen bir egzersizdir. Yüzme eklemlere yüklenmeden kasları çalıştıran güvenli bir spordur. Sıcak bir banyo veya ağrılı gölge üzerine sıcak kompres uygulamak da ağrıyı azaltabilir. Sıcak uygulama rahim üzerine gelen bölgelere yapılmamalıdır. Masaj kas spazmlarını ve tutukluğu giderebilir. Alternatif yöntemler arasında akupunktur gibi geleneksel-tamamlayıcı tıp uygulamaları yararlı olabilir.
Doğum zamanı yaklaştıkça yan yatış pozisyonunu tercih edin. Bacaklarınızı dizden hafif kırın, karnınızı ve üstte kalan bacağınızı desteklemek için yastık kullanın. Eğer yan yatarken kalça ağrınız artıyorsa belinizin arkasını küçük bir yastık ile destekleyebilirsiniz. Böylece üzerine yattığınız kalçaya binen yük azalır.
Gebelikte kalça ağrısı olduğunda ne zaman doktora gitmeli?
Gebelikle ilişkili ağrılar hormonal ve yapısal durumlara bağlı değişim gösterme eğilimindedir. Genel olarak ağrılar şiddetli ve sürekli ise ve hiç rahat vermiyorsa doktor muayenesi olmanızda yarar vardır.
Eğer gebeliğin 37. haftasından önce kalça ağrısına eşlik eden kasık bölgesinden uyluğa yayılım gösteren basınç hissi veya ağrı varsa doktorunuza başvurun. Erken doğum belirtisi olabilir. Kasık bölgesine basınç hissi yanında erken doğumu işaret eden diğer belirtiler: özellikle karnın alt kısmındaki kramp veya rahatsızlık, gövdenin ön ve yan taraflarına yayılan, pozisyon değiştirmekle rahatlamayan ve sürekli olan bel ağrısı, ortalama on dakikada bir gerçekleşen beklenmeyen kasılmalar, vajinadan saydam, pembe veya kahve renginde sıvı gelmesi.
Okumaya devam edin : “Sporcularda Kasık Ağrısı – Osteitis Pubis Nedir?“
