Kısa dalga diatermi (KDD) veya daha yaygın kullanılan şekliyle “kısa dalga” fizik tedavi araçlarından biridir. Diatermi derin vücut dokularını ısıtarak çeşitli kas, eklem ve diğer yumuşak doku sorunlarında yararlı etki elde etmeyi amaçlayan fizik tedavi yöntemlerinin genel adıdır.
Isıtıcı tedaviler dokularda kan akımını arttırma, esnekliği arttırma, ağrıyı azaltma gibi etkileri için kullanılır. Başlıca üç tip diatermi vardır: kısa dalga, mikro dalga ve ultrason. Bunlar arasında en sık ultrason terapisi tercih edilmektedir. Küçük bir bölgeyi etkileyen spesifik sorunların fizik tedavisinde genelde ultrason kullanılırken daha geniş vücut bölgelerini etkileyen sorunlarda kısa dalga diatermi kullanılabilir.
Kısa Dalga Diatermi
Yüksek frekanslı elektromanyetik enerji ile ısı üretir. 27,12 Mhz frekanslı ve 11,06 metre dalga boylu ya da 22 Mhz frekanslı ve 7,5 metre dalga boylu akımlar kullanılır. Pulse (kesikli) veya devamlı enerji atımı şeklinde uygulanabilir. Devamlı enerji akımı daha fazla ısıtma sağlar. Pulse modunda ise ısıtıcı etkisinden bağımsız olarak mekanik etkileri görülebilir. Hücre büyümesinin hızlanması, yara iyileşmesinin ve hasarlanmış hücrelerin onarılmasının hızlanması gibi etkiler ısıya bağlı değildir ve pulse akımla elde edilebilir.
KDD terapisi kas spazmları, gerilmeler, bursit, tenosinovit, artrit, bel ağrısı, fibromiyalji gibi rahatsızlıkların fizik tedavisinde tercih edilebilir.
KDD ile cilt altından 5 cm derine kadar dokuların ısınması sağlanabilir. Cihaz doğrudan ısı vermez, cihazın ürettiği akım hedef dokuların ısınmasını sağlar. Isınmanın iyonik hareket, dipol rotasyonu ve moleküler distorsiyon mekanizmaları ile gerçekleştiği kabul edilir. Cilt, kas gibi su içeriği yüksek dokular daha fazla ısınır. Yağ ve kemik ise KDD ile daha az ısınır.
Doku ısınması kan dolaşımında ve elastikiyette artışa neden olarak özellikle eklem kireçlenmesinde (osteoartrit) görülen tutukluğun açılmasına yardım eder. Ağrı ve tutukluğun azalması kişinin fizik tedavi egzersizlerini daha rahat yapmasını sağlar. Egzersizle kasların güçlendirilip esnetilmesi fizik tedavinin etkisinin daha kalıcı olmasına yardım eder.
Kısa dalga diatermi hemen hiçbir zaman tek başına etki etmesi beklenen bir yöntem değildir. TENS, sıcak paketler, egzersizler, masaj gibi diğer fizik tedavi yöntemleri ile kombine şekilde uygulanır.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kısa dalga diatermide kullanılan elektromanyetik enerji ortopedik ameliyatlarda kullanılan plak, vida, metal sutur ya da diş implantı, spiral gibi metal parçalarda fazla ısınmaya neden olabilir. Aşırı ısınma çevre dokularda yanığa yol açabilir. Bu nedenle metal olan vücut kısımlarına uygulanmaz.
Kalp pili (pace maker) KDD enerjisinden etkilenebileceğinden kalp pili olanlara yapılmaz.
Kanser, cilt duyusunda azalma, periferik damar hastalığı, doku dolaşımının bozuk olduğu durumlar, kanama bozuklukları, gebelik, enfeksiyon varsa KDD sakıncalı olabilir.
KDD seansı uygulanacaksa kişinin üzerindeki metal takıları, metal düğme veya fermuar içeren kıyafetleri çıkarması gerekir.
KDD uygulaması için hastanın yattığı sedye metal parça içermemelidir.
Referans
- Shields, Nora & Gormley, John & O’Hare, Neil. (2002). Short-wave diathermy: Current clinical and safety practices. Physiotherapy research international : the journal for researchers and clinicians in physical therapy. 7. 191-202. 10.1002/pri.259.