Omuz Sıkışması Nedir? – İmpingement Sendromu

Omuz ağrısı mı çekiyorsunuz? Kolunuzu sırtınıza götürürken, yukarı uzanırken acı içinde mi kalıyorsunuz? Nedeni impingement veya omuz sıkışması sendromu olabilir.

Nedir Bu Omuz Sıkışması?

Omuz eklemini hareket ettiren kasların kemikler arasında sıkışması olarak basitçe anlatabiliriz. Sıkışma ve ezilme nedeniyle oluşan iltihabi reaksiyon hastalara “omuzda ödem ve sıvı birikimi olmuş” şeklinde de açıklanabilir.

Donuk Omuz ve Omuz Sıkışması Aynı Şey mi?

Hayır ikisi farklıdır. Donuk omuzda (adhezif kapsülit), eklem kapsülünün büzüşmesi ve yapışması nedeniyle kol adeta donar, hareketleri ciddi derecede kısıtlanır. Omuz sıkışmasında da hareketler kısıtlanır fakat bu ağrı nedeniyle olur. Çünkü kolu arkaya götürmek ve yukarı kaldırmak gibi hareketler sıkışmayı arttırır. Yalnız eğer omuz sıkışma sendromu erken tedavi edilmezse, kişinin kol hareketlerini uzun süre sakınması yüzünden olay donuk omuza doğru gidebilir.

Omuz Sıkışması Nedir Biraz Daha Açalım

Rotator kaf veya birebir Türkçe çevirisi ile döndürücü manşet kasları kol (humerus) kemiğini omuza bağlayan dört adet kastır. Kolumuzu kaldırmaya ve döndürmeye yardım ederler. Rotator kaf kasları kürek kemiğinin akromion denilen çıkıntısı altında yer alır. Kolu yukarı kaldırdığımızda akromion ile kaslar arasındaki mesafe azalır. Omuz sıkışmasında rotator kaf, akromiona takılır veya sürtünür. Bu bölgede akromion ile kasların sürtünmesiz hareket etmesini sağlayan “subakromial bursa” denilen yapı mevcuttur. Sıkışma nedeniyle bursa iltihaplanabilir ve bursit denilen sorun gelişebilir (doktor omzunuzda ödem olmuş diyebilir). Kaslara etki eden baskı nedeniyle impingement sendromu denilen durum oluşur. Sıkışma ihmal edilirse bu sorun tendon iltihabına (tendinit) ve yırtılmalara ilerleyebilir. Tendon yırtıkları başlangıçta kısmi gelişir, zamanla tam kat yırtık hatta tendon kopması olabilir.

Omuz Sıkışma Sendromu Kimlerde Görülür?

Yüzücüler ve basketbol oyuncuları gibi kolunu çok kullanan sporcularda omuz ağrısının sık karşılaşılan bir nedenidir. İş gereği kolunu sürekli indirip kaldıran inşaat işçileri, boyacılar ve yük taşıyan kişiler de omuz sıkışması için risk altındadır. Bazen yapısal olarak omuz kemiklerinin şekil farklılığı ve yaşlanma ile ilişkili eklem kireçlenmesi de sıkışmaya zemin hazırlayabilir. Eskiden omuz çıkığı geçirmiş olmak da riski arttırabilir.

Omuz Sıkışması Neden Olur?

İmpingement sendromu en sık olarak aşırı kullanımdan kaynaklanır. Omuzun belli hareketleri tekrar tekrar yaptığı durumlarda kas tendonları ödemlenebilir; liflerde düzensizlikler oluşur ve akromion kemik çıkıntısına takılabilir. Bazen yapısal olarak akromion kemiği çengel gibidir ve bu nedenle kişide omuz sıkışmasına yatkınlık olabilir.

Omuz Sıkışması Belirtileri Nedir?

• Kolu baş üstüne kaldırırken ve sırta götürürken omuzda ağrı olur.
• Hareket etmezken de daha hafif şiddette ağrı sürekli devam edebilir.
• Ağrı omuzun ön kısmından kolun yanına doğru yayılır, gece kötüleşebilir.
• Etkilenen taraf omuz üstüne yatmak ağrıya yol açar.
• Kolda kuvvetsizliğe neden olabilir.

Omuz Sıkışması İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Omuz ağrısı ve hareket kısıtlılığı eğer ani bir travma sonucu ortaya çıkmamış ise ilk olarak fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoruna muayene olabilirsiniz. Ani travma sonucu başlayan omuz ağrılarında ortopedi ve travmatoloji doktoruna muayene olmalısınız.

İmpingement Sendromu Nasıl Tanınır?

Doktorunuz öncelikle şikayetlerinizi dinler. Ağrınızın niteliğini, süresini, arttıran ve azaltan faktörleri, eşlik eden diğer belirtileri sorgular. Daha önceden bir yaralanma geçirip geçirmediğinizi ve spor alışkanlıklarınızı sorar. Ardından fizik muayene gelir. Kolunuzun belli hareketleri ne derece yapabildiğini çeşitli yöntemlerle test edip ölçer. Sıkışmayı provake edici manevralar ile şikayetlerin artıp artmadığına bakar. Röntgen filmi ile kemiklerdeki sorunlar görülebilir. Örneğin eklem kireçlenmesi nedeniyle kemiklerin uç kısımlarında oluşan dikensi çıkıntılar ya da kemiğin anormal olarak büyümesi, tendon kireçlenmesi filmde belirti verir. Tendon liflerinde yırtıktan şüpheleniliyorsa omuz eklem MRG (emar) çekilebilir veya ultrason ile görüntüleme yapılabilir. Ultrasonografi tecrübeli bir doktor tarafından yapıldığında, kol hareketleri sırasındaki tendon kayması dinamik olarak izlenebildiğinden sıkışmayı daha iyi gösterebilir.

Omuz Sıkışması Nasıl Tedavi Edilir?

Sıkışma sendromu tedavisinde akut dönemde yani şikayetler ilk ortaya çıktığı günlerde istirahat önerilmektedir. 15 dakika süre ile günde 4-5 kez birkaç gün boyunca soğuk uygulama yapılabilir. Kronik sorunlarda ise sıcak uygulama önerilir. Ağrıyı kötüleştiren zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır. Ancak kolun tamamen hareketsiz kalması iyi değildir. Hareketsiz kalmak eklemde tutukluğa ve kas erimesine yol açar.

Fizik tedavi genelde iyi sonuç verir. Egzersizler iyileşmede temel önemdedir. Hareket açıklığını normale getirmek için nazik germe egzersizleri, kas kuvvetini geri kazandırmak için güçlendirme egzersizleri yapılır.

Ağrı ve ödemi azaltmak için non-steroid anti-inflamatuar grubundan ilaçlar birkaç hafta süre ile reçete edilebilir. Bu ilaçlar mide rahatsızlıkları başta olmak üzere çeşitli yan etkiler yapabileceğinden doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Tablet ve krem şeklindeki ilaçlar yeterli olmazsa omuza kortikosteroid içeren lokal enjeksiyon (iğne) yapılabilir.

Nadiren fizik tedavinin etkili olmadığı durumlarda tendon ve kas liflerinin bulunduğu alanı genişletmek için ameliyat gerekebilir.

İmpingement Sendromu Egzersizleri

Kendiniz için uygun egzersizler açısından doktorunuza danışmalısınız. Burada fikir vermesi açısından bazı hareketleri anlattık.

Omuz sıkışmasından korunmak ve iyileşmek için gün boyu doğru postürde durmaya dikkat etmelisiniz. Bunun için omurganız ve omuzlarınız otururken, ayakta ve yük kaldırırken nötr pozisyonda olmalıdır.

Aşağıdaki hareketleri günde 3-5 set olarak yapabilirsiniz.

Kürek kemiklerini sıkıştırma: Otururken veya ayakta dik dururken, sanki arasında bir şeyi sıkıştırmaya çalışır gibi kürek kemiklerinizi birbirine yaklaştırın. 5 saniye öyle kalın. 10 kez tekrarlayın.

Döndürme: Otururken veya ayakta dik dururken kollarınız yanlarda dışa doğru döndürün ve aynı zamanda aşağı yönde uzatmaya çalışın. 5 saniye öyle kalın. 10 kez tekrarlayın.

Pektoral germe: Göğsümüzün ön tarafındaki büyük geniş kas pektoral kastır. Bu kası germek için bir kapı eşiğini omuz seviyenizin biraz altından tutun. Göğsünüzde gerilme hissedene kadar vücudunuzu diğer tarafa döndürün. 15 saniye tutun ve 5 kez tekrarlayın.

Sonraki hareketleri günde bir kez yapabilirsiniz.

Distraksiyon: Masa veya sandalye arkası gibi bir desteğe parmaklarınız ve kolunuzu uzatarak tutunun. Omzunuzda gerginlik hissedene kadar gövdenizi arkaya çekin. 3 saniye öyle kalın, 5 kez tekrarlayın.

Theraband çekme: Her iki elinizle uçlarından tuttuğunuz therabandı kapı kolu gibi sağlam bir destek noktasından geçirin, kürek kemiklerinizi sıkıştırarak, kürek çekermiş gibi kendinize doğru çekin. 15-20 tekrar yapın.

Theraband ile dış rotasyon: Ayaktayken bir havluyu rulo yapıp kolunuzun altına sıkıştırın. Dirseğiniz 90 derece bükülü olmalı. Therabandı önünüzdeki bir kapıya tutturun. Omuzlarınızı oynatmadan kolunuzu dışa doğru döndürün. 15-20 tekrar yapın.

Omuz Sıkışması Ameliyatı

Ameliyat kapalı yöntemle (artroskopik) yapılır. Hem tanı hem de tedavi için kullanılabilir. Ciltten küçük bir kesi yapılıp artroskop denilen kamera ile içeri girilir. Omuz içindeki yapılar incelenir ve sorunlar belirlenir. İltihaplı ve hasarlı dokular temizlenip çıkarılabilir. Fazla kemik büyümesi varsa traşlanabilir. Omuz kaslarında ve veya kıkırdakta yırtık varsa tamir edilebilir. İşlemler bitince kesi yeri dikilir pansuman yapılır. Bir süre istirahat ve omuz askısı kullanmak gerekir. İyileşme zamanı 1 ila 6 ay zaman alabilir. Normal hayata dönüş için fizik tedavi ve egzersizler uygulanmalıdır.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]