Fizik tedavi kliniklerinde boyun fıtığı nedeniyle baş dönmesi şikayeti yaşadıklarını söyleyen pek çok hasta olmaktadır. Genelde baş dönmesi olan kişiler ilk önce kulak burun boğaz (KBB) uzmanına muayene olur. Çünkü kulağımızın içindeki denge organı sorunları baş dönmesinin en sık nedenidir. Eğer KBB muayenesinde anormal bir durum saptanamazsa kişi nöroloji bölümüne yönlendirilir. Beyin, beyincik gibi sinir sistemi organlarındaki hastalıklar baş dönmesi yapabilir. Bu aşamada genellikle hastanın baş ve boyun emar (MRG) filmleri çekilir. Nörolojik açıdan değerlendirme normalse ve boyun emarda boyun fıtığı tespit edilmişse hasta fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoruna yönlendirilebilir.
Boyun ağrısı ile baş dönmesi beraber sık rastlanan şikayetlerdendir. İki durum beraber olduğunda denge problemi ağırlaşabilir. Baş hareketleri kısıtlanır, kişinin günlük yaşamı olumsuz etkilenir. Baş dönmesi genelde kısa süre içinde ortaya çıkan bir sorunken boyun ağrısı ani başlangıçlı veya kronik (uzun süreli) olabilir.
Baş Dönmesi ve Boyun Fıtığı Ne Tür Şikayetler Yapar?
Dengemizi Nasıl Sağlarız?
Dengemizi kurmak için 3 farklı yerden gelen bilgiyi kullanırız. Vestibüler sistem kulağın iç kısmında yer alır. Başın hareket ve hızlanmasını tespit eder. Görme duyumuz vücudumuzun çevre ile ilişkisini algılamamızı sağlar. Propriyosepsiyon (pozisyon) duyusu vücudumuzdaki kas ve eklemlerde bulunan özel sinir almaçları ile hissedilir. Bu duyu sayesinde gözlerimiz kapalıyken bile elimizin kolumuzun hangi pozisyonda olduğunu biliriz. Boyun bölgesinde propriyosepsiyon duyusu oldukça gelişmiştir. Boyundan gelen pozisyon duyusu hissi baş ve gözlerimizi dengede tutmamıza yardım eder. Boyun fıtığı veya boynu ilgilendiren diğer ağrılı durumlarda boyun pozisyon hissinin bozulması baş dönmesi ile ilişkili olabilir. Boyun ayrıca beyin ve beyinciği besleyen kan damarlarının geçtiği bölgedir. Kan dolaşımını bozan damar daralması gibi sorunlar denge sistemini etkileyerek baş dönmesi yapabilir.
Boyun Ağrısı Baş Dönmesine Neden Olur mu?
Boyun ağrısı yapan boyun fıtığı, kas spazmı, miyofasiyal ağrı sendromu gibi sorunların başlıca iki şekilde baş dönmesi yapabileceği düşünülmektedir. Bunlardan birincisi boyundaki pozisyon hissi bozulursa kişi dengesini sağlamakta zorlanabilir. İkinci neden ise kas spazmı veya boyun kireçlenmesi (servikal spondiloz) gibi bir nedenle boyun damarları sıkışırsa beynin dengeyi sağlayan kısımları etkilenebilir ve baş dönmesi hissi oluşabilir. Ancak baş dönmesi ve boyun problemleri arasındaki ilişki henüz tam olarak anlaşılabilmiş bir konu değildir. Baş dönmesinin kesin olarak boyundan kaynaklandığını gösteren bir test yoktur.
Boyun Ağrısı ve Baş Dönmesi Yapan Nedenler
Whiplash yaralanması: Genelde otomobil kazalarında başın öne arkaya hızlı hareketine bağlı oluşan bir boyun yaralanması tipidir. Boyun ağrısı ile beraber baş dönmesi şikayeti de görülebilir.
Boyun kireçlenmesi (servikal spondiloz): Omur kemiklerinin köşelerinde büyüme ve ligament denilen bağ dokuda kalınlaşma ile karakterizedir. Boyun ağrısı, tutukluk, baş ağrısı, baş dönmesi yapabilir.
Vertebrobaziler yetmezlik: Boyundan çıkıp beyin arka kısmını besleyen damarlardaki daralma, incelme, dolaşım bozukluğu baş dönmesi yapabilir. Boyun ağrısı da görülebilir.
Miyofasiyal ağrı sendromu: Kas ve kası saran bağ dokudaki ağrıya hassas noktalar ve gergin bantların yol açtığı bir sorundur. Kronik ağrı ve tutukluk yanında hastaların üçte biri baş dönmesi şikayeti de bildirmektedir.
Boyun fıtığı: Omur kemikleri arasında şok emici ve harekete izin verici özellikteki disk yapıları yıpranma sonucu bulundukları bölgenin dışına taşabilir. Buna boyun fıtığı denilir. Sinir köklerinin sıkışması ile boyun tutukluğu, kola yayılan ağrı gibi belirtiler oluşabilir. Hastaların bir kısmında baş dönmesi de olabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Baş dönmesinin boyun kaynaklı olduğu sonucuna varılırsa esas hastalığa göre tedavi verilir. Boyun fıtığı, boyun kireçlenmesi, miyofasiyal ağrı sendromunda fizik tedavi yöntemleri uygulanır.