El bileği ağrısı kişinin günlük işlerini etkileme potansiyeli yüksek bir sorundur. Travma, zorlayıcı aktiviteler, ağır şartlarda ya da uzun süre aynı pozisyonda çalışma gibi durumlar el bileği ağrısına neden olabilir. Ancak bazen kişi el bileği ağrısına yol açabilecek bir neden hatırlayamaz ve şikayetler kendiliğinden durduk yere başlayabilir.
Peki el bileği ağrısı hangi hastalık ve sorunlarda görülebilir? El bileği ağrısı için ne tür tedaviler uygulanır?
El Bileğinde Ağrı Yapan Hastalıklar
1. El Bileğinde Sinir Sıkışması – Karpal Tünel Sendromu
El bileğinin avuç içine bakan yüzünde bilek kemiklerinin üzeri ile cilt altı bağ dokusu arasındaki tünelden (el bilek kanalından) median sinir geçer. Median sinir; elin avuç içinde başparmak, işaret parmak, orta parmak ve yüzük parmağının yarısının duyu hissini alır. Ayrıca başparmağı hareket ettiren kaslar median sinirle uyarılır.
- El bileğini zorlayan tekrarlayıcı hareketler (klavye kullanma, dikiş, çizim yapma gibi uğraşlar),
- obezite,
- gebelik,
- şeker hastalığı,
- tiroid bezinin az çalışması (hipotiroidi),
- romatizma gibi durumlar median sinirin el bileğinde sıkışmasına yani karpal tünel sendromuna yol açabilir.
Karpal tünel sendromunda el bileğinde ağrı, başparmak ve ilk üç parmakta uyuşma, karıncalanma, kuvvetsizlik, başparmak kaslarında erime gibi şikayetler olabilir.
2. Dirsekte Sinir Sıkışması – Kubital Tünel Sendromu
Kubital tünel sendromu, ikinci sıklıkla görülen sinir sıkışması tipidir. Ulnar nöropati veya ulnar sinir tuzaklanması olarak da bilinir.
Kubital tünel sendromunda; dirseğin iç yanından geçen ulnar sinir dirsek bölgesinde sıkışır veya gerilir. Bu duruma bağlı olarak ulnar sinirin duyusunu aldığı eldeki küçük parmak ve yüzük parmağında, aynı taraftaki bilek ve kolda ağrı ve uyuşma gibi şikayetler oluşabilir.
İlginizi Çekebilir : “Küçük Parmak ve Yüzük Parmağında Uyuşma Neden Olur?“
3. El Bileği Yaralanması
Burkulma, düşme ve ağır kaldırma gibi nedenlerle el bileğindeki kemik, tendon ve ligaman gibi dokular zedelenebilir. Bu durumda el bileğinde ağrı, şişlik, morarma ve anormal hareket (instabilite) gibi bulgular görülebilir.
- Aşırı kullanıma bağlı olarak bilekten geçen tendonlarda zedelenme ve ödem (tendinit) gelişebilir. Tendinitlerde şişlik, ağrı, sabah tutukluğu, ısı artışı ve sürtünme hissi gibi belirtiler olabilir.
- Kemikleri tutan bağlar olan ligamanlar, zorlanma sonucu gerilebilir hatta yırtılabilir.
- Skafoid kemik bilekte kırık riski olan küçük bir kemiktir.
4. Eklem Romatizması (Artrit)
Artrit; bağışıklık sisteminin aktive olarak ekleme hasar vermesidir. Bağışıklık sistemi aktivitesi fazla ise eklem şişer, ağrılı hale gelir, hareketleri kısıtlanır hatta bir süre sonra şekil bozukluğu oluşur.
- Yaşla veya çalışma ile ilişkili olarak uzun sürede gerçekleşen yıpranma sürecine osteoartrit (kireçlenme) denilir.
- Bunun dışında iltihaplı romatizma olarak bilinen romatoid artrit, psöriyatik artrit, sistemik lupus eritematozus gibi hastalıklar el bileği ve eldeki diğer eklemleri tutabilir.
5. Gut
Vücuttaki ürik asit seviyesinin artması ve moleküllerin eklemlerde birikmesiyle gut hastalığı oluşabilir. Ürik asidi arttıran şeyler aşırı yemek, alkol, şeker hastalığı, böbrek hastalığı, yüksek tansiyon ve bazı ilaçların fazla kullanımıdır (örneğin bir kısım idrar söktürücüler).
Gut hastalığında en sık olarak ayak başparmak eklemi tutulur. Fakat gut hastalığı ayak bileği, diz, el bileği gibi başka eklemleri de etkileyebilir. Gut hastalığı; eklemde ağrı, hassasiyet, kızarıklık gibi şikayetlere yol açar.
6. Gangliyon Kisti
El bileğinde sınırlı bir alanda, birkaç santimetre bombe yapan şişlik genelde gangliyon kistidir. Bunlar iyi huylu (benign), jelatin benzeri sıvı dolu kapsüler yapılardır.
- Tendon kılıfından veya eklem kapsülünden köken alırlar.
- Bileğin iç veya dış kısmında oluşabilirler.
- Genelde zorlayıcı aktiviteler sonrası büyür, dinlenme sonrası küçülürler.
- Ağrı ve hareketlerde kısıtlanmaya neden olabilir.
El bileğindeki yumuşak doku şişlikleri; lipom, dev hücreli tümör, sinoviyal sarkom gibi farklı bir nedenle de olabilir. Bu nedenle şişliklerin her zaman zararsız olduğu söylenemez.
İlginizi Çekebilir : “El Bileğinde Şişlik – El Bileğinde Şişlik Yapan Hastalıklar Nelerdir?“
7. Enfeksiyon
Eklem iltihabının nedeni nadiren gerçek bir mikrobiyal enfeksiyon da olabilir. Bunu romatizmadan ayırt etmek kolay olmayabilir.
El Bileği Ağrısına Eşlik Eden Şikayetler
- Bilekte ve parmak eklemlerinde şişlik ve ısı artışı (artrit – eklem iltihabını işaret ediyor olabilir)
- Elde uyuşma, karıncalanma hissi (sinir sıkışmasını işaret ediyor olabilir)
- Eşyaları tutma ve sıkmada zorlanma gibi şikayetler el bileği ağrısına eşlik edebilir.
- Ağrı ve uyuşma geceleri daha da kötüleşiyor olabilir.
- Ağrı sadece bilekte görülebilir ya da parmaklara ve dirseğe doğru yayılım gösterebilir.
El bileği ağrısına tanı koymak için, eşlik eden diğer belirtilere dikkat edilmesi gerekir. El bileğinde görülen ağrının özellikleri ve ağrıya eşlik eden diğer belirtiler hastalık tanısını koymada önemlidir. Burada yer alan bilgiler eğitim amaçlıdır; el bileği ağrınızın nedenini ve tedavi yöntemini öğrenmek için mutlaka doktorunuza başvurun.
El Bileği Ağrısına Nasıl Tanı Konulur?
El bileğinde sinir sıkışmasını değerlendirmek için:
- Bilek içe doğru bükülerek yaklaşık 1 dakika beklenir ve uyuşma karıncalanma oluşup oluşmamasına bakılır. Buna Phallen testi denir.
- Diğer bir muayene yöntemi ise bilekte median sinirin geçtiği noktaya parmakla hafifçe art arda vurup ağrı ya da karıncalanma oluyor mu diye bakmaktır. Bu muayeneye Tinnel testi denilir.
Bileği içe, dışa ve yanlara bükerek hareket kısıtlılığı olup olmadığına bakılır. Parmakla bastırarak bilek kemiklerinde hassasiyet değerlendirilir. Eklemde şişlik ve ödem incelenir. El kaslarında erime (kas kütlesinde azalma) var mı diye kontrol edilir. Elin sıkma kuvveti ölçülür. Sinir sıkışması objektif olarak sinir iletim çalışması (EMG) ile belirlenebilir.
- İltihaplı romatizmal hastalıklara tanı koymak için ise kan tetkikleri gerekebilir. Röntgen filmi, kemik ve eklemlerdeki harabiyeti gösterebilir.
- Tendon, ligaman gibi yumuşak doku sorunları MRG (emar) ile değerlendirilebilir.
- Enfeksiyon şüphesi varsa el bileğinden eklem sıvısı örneği alınarak mikroskopta ve kültürü yapılmak suretiyle incelenir. Eklem sıvısı örneği gut tanısı koymak için de gereklidir.
El Bileği Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
El bileği ağrısının tedavisi altta yatan nedene göre farklılık gösterir.
Karpal tünel sendromu tedavisinde bileklik kullanımı, sıcak veya soğuk uygulama, ağrı kesici ve ödem azaltıcı ilaçlar, fizik tedavi ve rehabilitasyon, lokal enjeksiyon (iğne) uygulamaları yapılabilir. Sinir zedelenmesi fazla ise ameliyat gerekebilir.
El bileği yaralanmalarının tedavisinde bileklik kullanılarak eklem, istirahat pozisyonuna alınır. El bileğini yukarıda tutma (elevasyon), bandajla sarma, soğuk uygulama gibi yöntemler yararlıdır. Ağrı kesici ilaç veya kremler kullanılabilir.
El bileği ekleminde kireçlenme (osteoartrit) tedavisinde eklemi esnetmek ve varsa tutukluğu açmak için egzersizler, sıcak veya soğuk uygulama, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir.
El bileğinde iltihaplı romatizmal hastalıkların tedavisinde eli esnetip güçlendirecek egzersizler, ödemi azaltmak için soğuk uygulama ve bileklik kullanımı faydalı olabilir. Romatizmal hastalığın tipine göre özel ilaç tedavileri bulunmaktadır. Bunun için fizik tedavi ve rehabilitasyon ya da romatoloji doktoruna muayene olmalısınız.
