Lazer “uyarılmış radyasyon yayılımı ile ışığın güçlendirilmesi” anlamındaki İngilizce ifadenin baş harflerinden türetilmiş bir kelimedir. Tıpta düşük enerjili lazer terapisi ve yüksek enerjili lazer terapisi gibi farklı tipleri kullanılmaktadır. Fizik tedavide kullanılan çeşidi çoğunlukla düşük enerjili lazer terapisidir.
Lazer cihazı tek bir dalga boyunda (tek renkte) ışık yayan bir araçtır. Ürettiği ışık dalgaları aynı anda aynı fazda bulunur. Işınlar fazla dağılmadığından uzun mesafelere kadar düz bir çizgi şeklinde ulaşabilir. Düşük enerjili lazer cihazları kırmızıya yakın ve kızıl ötesi ışınlar oluşturur. Kas iskelet sorunlarının tedavisi için 632 ila 905 nm dalga boyunda ışık yayan cihazlar kullanılabilir. Bu dalga boylarındaki ışınlar cildi geçerek cilt altına ulaşabilir. Düşük enerjili lazer ses, titreşim ya da ısı yaymaz. Bağ dokusu hücreleri fibroblastların fonksiyonunu etkileyerek doku onarımını hızlandırır ve iltihabı giderir.
Lazer tedavisinde cihazın çıkış gücü watt (w) ya da miliwatt (mw) cinsinden belirtilir. Sınıf 3 lazer cihazları 500 mw’dan daha az güçlü araçlardır. Düşük enerjili lazer terapisinde kullanılırlar. Soğuk lazer de denir. Sınıf 4 cihazlar ise yüksek enerjili lazer tedavisi için kullanılır, 500 mw’dan daha yüksek güçtedirler. Uygulanan tedavinin yoğunluğu ise birim alana düşen enerji miktarını gösteren joule/cm2 birimi ile anlatılır. Hastanın aldığı doz miktarını daha iyi anlatabilmek için birim olarak tek başına joule kullanılmasını öneren kılavuzlar da vardır.
Lazer terapisi hücre büyümesi ve çoğalmasını hızlandırır, doku metabolizmasını hızlandırır. Dolaşımı arttırarak atık maddelerin uzaklaştırılmasını sağlar, ödemi azaltır. Ameliyat, yaralanma, yanık gibi nedenlerle ciltte oluşan nebde (skar) dokusunu küçültür. Sinir liflerinin ağrıya hassasiyetini azaltır. Sonuçta ağrı, şişlik, tutukluk gibi şikayetlerde azalma sağlar.
Bu tedavi masaj, TENS, akupunktur, egzersiz gibi diğer fizik tedavi yöntemleri ile bir arada kullanılabilir.
Lazer tedavisi kullanılan amaca göre değişmekle beraber çoğunlukla 5-15 seans kadar yapılır. Her seans 5-10 dakika civarı sürer. Çoğunlukla ilk seanstan itibaren ağrıda azalma görülür. 3-4. seanstan sonra etkisi daha belirgin hissedilir.
Hangi Sorunlar için Kullanılır?
Boyun, bel ve eklem ağrılarında kullanılabilir. Tendinit, bursit, kas gerilmesi, ligament gerilmesi, karpal tünel sendromu, aşırı kullanım yaralanmaları ve pek çok spor yaralanmasında etkili bir yöntemdir.
Lazer Tedavisinin Sakıncası Var mı?
Lazer terapisi 20 yıldan uzun süredir fizik tedavi alanında güvenli bir şekilde uygulanmaktadır. Hemen hiç yan etkisi yoktur. Ancak kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar mevcuttur.
- Lazer ışınlarının gözlere direkt olarak gelmesi sakıncalıdır ve bu tedavinin uygulandığı ortamdaki herkes gözlerini koruyacak tedbirleri almalıdır. Bunun için hem hasta hem de uygulayıcı özel gözlükler kullanmalıdır.
- Kanser ve metastaz olan bölgelere uygulanmaz.
- Hamilelerde karın çevresine uygulama yapılmaz.
- Epilepsi hastalığı olanlarda düşük frekanslı görünür ışık atımlarının nöbet tetikleme riski bulunmaktadır.