Koroner Arter Hastalığı (KAH) ve İnme (felç), Dünya genelinde en ölümcül sağlık sorunlarından ikisidir. Koroner Arter Hastalığı (KAH) kalbe zarar verirken İnme beyne zarar verir. Bu koşullardan herhangi birine sahip olduğunuzda diğerine yakalanma olasılığınız daha yüksektir.
KAH en sık görülen kalp hastalığı türlerinden birisidir. Koroner arterlerde plak adı verilen mumsu bir madde oluştuğunda meydana gelebilme ihtimali yüksektir. Bunlar, oksijen açısından zengin kanı kalbinize taşıyan kan damarlarıdır. Birikme zamanla bu arterleri daraltabilir, kan akışını sınırlayabilir veya kesebilir. Bu, kalp krizine, kalp yetmezliğine veya diğer ciddi sorunlara yol açabilir.
Bir kan pıhtısı, plak birikmesi veya diğer parçacıklar beyninize giden arterleri tıkadığında İnme (felç) meydana gelebilir. Beyninizdeki bir kan damarı hasar aldığında da meydana gelebilir. Her iki durumda da beyin hücreleri hasar görür ve belirtiler vücudunuzun bu beyin hücrelerinin kontrol ettiği kısımlarında ortaya çıkar. Örneğin İnme geçirdikten sonra yüzünüzün bir kısmında güçsüzlük veya felç olabilir. İnme, uzun süreli beyin hasarına, sakatlığa ve erken tedavi edilmez ise ölüme kadar sonuçları doğabilir.
İnme ve Koroner Arter Hastalığı (KAH) farklı semptomlara sahiptir, bu nedenle her ikisinin de uyarı işaretlerinin farkında olmak iyi bir fikirdir. Bu şekilde, hayat kurtarıcı olabilecek tıbbi bakımı mümkün olan en kısa sürede alabilir ve ciddi veya uzun süreli sağlık sorunları yaşama olasılığınızı azaltabilirsiniz.
Koroner Arter Hastalığı (KAH) Genel Belirtileri Nelerdir?
Koroner arter hastalığı (KAH), kalp kasına kan akışının azalması veya kesilmesiyle karakterize edilen bir durumdur. Semptomlar, kişiden kişiye ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişebilir, ancak genellikle şunları içerir:
- Göğüs Ağrısı: Anjina olarak bilinen bu ağrı, kalp kasının yeterince oksijen alamadığı zamanlarda ortaya çıkar. Tipik olarak, fiziksel aktivite veya stres sırasında ortaya çıkar ve dinlenme veya nitrogliserin kullanımıyla hafifler.
- Nefes Darlığı: Kalp kasına yeterince oksijen gitmediğinde, vücut daha fazla oksijen almak için nefes alma çabalarını artırabilir. Bu, nefes darlığı hissiyatına neden olabilir.
- Yorgunluk: Kalp kasının yeterince oksijen alamaması, genel bir yorgunluk hissine neden olabilir. Bu özellikle fiziksel aktivite sonrasında belirgindir.
- Rahatsızlık: Bazı kişilerde, kalp kasına kan akışının azalması rahatsızlık veya basınç hissiyatına neden olabilir, bu genellikle göğüs bölgesinde hissedilir.
- Mide Ekşimesi veya Mide Bulantısı: Bazı insanlar, kalp hastalığı semptomları olan mide ekşimesi veya mide bulantısı yaşayabilirler.
Bu semptomlar, koroner arter hastalığının tipik belirtileridir, ancak bazı insanlar hiçbir semptom yaşamaz veya semptomları hafif olabilir. Özellikle diyabet veya yaşlılık gibi diğer sağlık durumları olan kişilerde semptomlar daha az belirgin olabilir. Bu nedenle, kalp hastalığının belirtileri veya risk faktörleri hakkında endişeleriniz varsa, bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.
İlginizi Çekebilir: İnme Ne Demektir? İnme Olduğunu Nasıl Anlarız?
İnme Geçirdiğimizi Nasıl Anlarız?
İnmenin uyarı işaretleri, kişiden kişiye değişebilir, ancak genellikle aşağıdaki belirtileri içerir;
- Yüzde Asimetri: Bir kişinin yüzünde ani düzensizlik veya bir yarım yüzde kas zayıflığı. Bu durumu kontrol etmek için kişiye gülümsemesi söylendiğinde, bir yarımda kasların normalden farklı tepki verip vermediğine bakılabilir.
- Kol ve Bacak Güçsüzlüğü: Kol veya bacaklarda ani güçsüzlük, uyuşma veya felç. Kişi kollarını kaldırmakta veya bacaklarını hareket ettirmekte zorlanabilir.
- Konuşma Bozukluğu: Aniden konuşma güçlüğü, anlama zorluğu veya anlamsız konuşma. Kişi normal şekilde konuşamayabilir veya anlaşılamayan kelimeleri tekrar edebilir.
- Göz Problemleri: Bir gözde veya her iki gözde aniden görme kaybı, çift görme veya bulanık görme. Gözlerde ani değişiklikler fark edilebilir.
- Baş Dönmesi ve Koordinasyon Kaybı: Ani baş dönmesi, denge kaybı veya koordinasyon sorunları. Kişi yürüme veya denge sağlamakta zorluk yaşayabilir.
Kendinizde veya bir başkasında en sık görülen felç semptomlarını kontrol etmek için BEFAST testini kullanın.
Bu belirtilerden bir veya birkaçının aynı anda görülmesi durumunda, derhal acil tıbbi yardım alınmalıdır. Zaman, İnme tedavisinde kritik bir faktördür, bu nedenle belirtiler fark edildiğinde hemen harekete geçmek önemlidir.
İlginizi Çekebilir: Kalp Krizi İnme ve Felce Yol Açar Mı?
İnme ve Koroner Arter Hastalığı (KAH) Nasıl Önlenir?
- Sağlıklı Beslenme: Dengeli bir diyet yoluyla düşük yağlı, düşük tuzlu ve yeterli miktarda meyve, sebze, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar tüketmek önemlidir.
- Fiziksel Aktivite: Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik aktivite veya 75 dakika yüksek yoğunluklu aerobik aktivite yapmak önemlidir.
- Sigara İçmemek: Sigara içmek, inme riskini artırır. Sigarayı bırakmak veya hiç başlamamak en iyi seçenektir.
- Alkol Tüketimini Sınırlamak: Alkol tüketimini sınırlamak veya mümkünse tamamen kaçınmak önemlidir.
- Stresi Yönetimi: Stres, kalp sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Stresle başa çıkma tekniklerini öğrenmek ve uygulamak önemlidir.
- Kan Basıncını Kontrol Altında Tutmak: Hipertansiyon (yüksek kan basıncı), inme riskini artırır. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve gerektiğinde ilaç tedavisi ile kan basıncını kontrol altında tutmak önemlidir.
- Kolesterol Seviyelerini İzlemek: Yüksek kolesterol seviyeleri de inme riskini artırır. Sağlıklı bir diyet ve gerektiğinde ilaç tedavisi ile kolesterol seviyelerini kontrol altında tutmak önemlidir.
- Şeker Hastalığını Yönetmek: Şeker hastalığı, inme riskini artırır. Şeker hastalığını kontrol altında tutmak için düzenli olarak tıbbi yardım almak ve uygun tedaviyi almak önemlidir.
Okumaya Devam Edin: Kalp Krizi Önlenebilir mi?
Bu makale Doktorfizik Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmış ve onaylanmıştır.
Kaynakça: https://www.webmd.com/heart-disease/coronary-artery-disease-or-stroke