İnmeden Sonra Tam Olarak İyileşmek Mümkün müdür?
Evet, inmeden sonra tam olarak iyileşmek olasıdır. İnme geçiren tüm kişilerin yüzde 10’u tam iyileşme gösterir. Yüzde 25 hasta ise çok az hasar kalarak iyileşir. Yaklaşık yüzde 40’lık grupta daha ağır bozukluklar olduğu için nitelikli rehabilitasyon gerekir. Yüzde 10 hasta ise evde veya bakım merkezlerinde uzun süreli bakıma ihtiyaç duyar. Kalan yüzde 15 hasta için inme maalesef ölümcül sonuçlanır (1).
İnme nedeniyle beyin hücrelerinde hasarlanma olur. Bazen bu hasar geçicidir. Kalıcı olduğu zamanlarda bile beynin sağlam kalan dokusu zaman içinde hasarlı kısımların fonksiyonlarını üstlenebilir.
Bu tür bir iyileşme hastadan hastaya değişir ve nasıl seyredeceği önceden kesin olarak bilinemez. Çok ağır hasar gören inme hastalarında bile şaşırtıcı iyileşmeler görülebilir. Rehabilitasyon hem fiziksel hem de zihinsel yönden iyileşme sürecine yardım eder.
İlginizi Çekebilir: İnme Tedavisi Ne Kadar Sürer?
İnmeden Sonra İyileşme Ne Kadar Zaman Alır?
Çoğu inme hastası rehabilitasyona ihtiyaç duyar ve rehabilitasyon süresi kişiden kişiye değişir. Bazı hastalar görece hızlı iyileşme gösterir, fakat inme ile ilişkili ek sorunlar ağırsa bu süreç aylar, hatta yıllar alabilir. Rehabilitasyon yaklaşımı belirli bir hastanın ihtiyacına ve gösterdiği gelişmeye göre zaman içinde değişir.
İnme Hastalarında Kas Sertliği (spastisite) Nasıl Azaltılabilir?
İnmeden belli bir süre sonra kaslarda fazla kasılma ve sertlik olarak görülen “spastisite” oluşabilir. Hafif spastisite hap şeklinde alınan kas gevşetici ilaçlar, esnetme egzersizleri ve eklemlerin uygun pozisyonda kalmasını sağlayan ortezler ile tedavi edilebilir.
Daha şiddetli spastisitede iğne şeklinde uygulanan Botox tedavisi kasları gevşetmekte yararlı olabilir. Elektroterapi ve soğuk uygulama gibi fizik tedavi yöntemleri de spastisite tedavisinde kullanılabilir. Çok ileri spastisitesi olan ve diğer tedavilere yanıtsız kişiler için cerrahi seçenekler de mevcuttur.
İlginizi Çekebilir: İnme (Felç) Tedavisinde Robotik Fizik Tedavi Cihazları
Felçli Hastalar Neden Bazen Çok Yorgun Hisseder?
İnme sonrası halsizlik ve yorgunluk oldukça sık görülür. Bu bildiğimiz anlamda yorgunluktan farklıdır, günün büyük kısmını kapsayabilir ve başa çıkılması zor olabilir. İnmenin sebep olduğu fiziksel ve zihinsel yetersizlikler tükenmişlik hissine yol açabilir. Bu durumun kesin nedeni bilinmemektedir ama çok sık karşılaşılır. İnme şiddeti hafif de olsa yorgunluk fazla olabilir.
Stres Felce Neden Olur mu?
Evet, stres inme için bir risk faktörüdür. Kısa süreli, günlük stres muhtemelen inme geçirme riskini arttırmaz; fakat uzun süre devam eden stresler inme riskini arttırabilir. Son bir yılda hayatlarında kronik stres olduğunu bildiren bireylerin inme riskinin diğer kişilere göre dört kat arttığı gösterilmiştir (2).
İnmeye Bağlı Felç İyileşebilir mi?
Evet, fizik tedavi ve rehabilitasyon ile kol ve bacakta felç yani güçsüzlük gelişen hastalarda hareketlerin bir kısmı ya da tamamı geri kazanılabilir. Eklem hareket açıklığı ve esneklik egzersizleri, nörofizyolojik terapi yöntemleri, elektrik stimülasyonu, robotik rehabilitasyon, yardımcı araçlar gibi yöntemler bu süreçte kullanılmaktadır.
Neden İnme Sonrası Bazı Kişilerde Nöbet (epilepsi) Görülür?
Nasıl ki cildinizde oluşan bir yara nebde dokusu veya skar denen iz bırakabilir; inme de beyinde belli bir iz bırakır. Bu durum beyindeki elektriksel aktiviteyi etkiler ve bazen nöbetlere yol açar. Nöbetler kanamaya bağlı (hemorajik) inmelerde daha sık görülür. Beynin dış kabuğunu, yani korteksi etkileyen inmelerde epilepsi daha sıktır (3).
Felçli Bir Hastayı Nasıl Motive Edebiliriz?
İnmeyi atlatmak bazen başa çıkması zor bir süreç olabilir. İnme sonrası felçli kalmış bir hasta kimi zaman iyileşme için göstermesi gereken çaba için yeterince motive olamayabilir. İnme hastaları bazen kendilerine ve çevrelerine ilgisiz hale gelebilir veya depresyona girebilir.
Eğer arkadaşınız veya ailenizin bir üyesi felç geçirmişse, onu motive etmek ve pozitif olmak için elinizden geleni yapmalısınız. “Başarı Hikayeleri” sayfamızda bunun için ilham verici öyküler bulabilirsiniz.
Gençlerde İnme Olur mu?
İnme her yaşta görülebilir. Gençlerde, çocuklarda, hatta bebeklerde bile olabilir. Hatta inme çocuklarda ölüm nedenleri arasında ilk 10’dadır (4). Çocuklarda en çok ilk yaşa kadar görülür, daha büyük çocuklarda görülme sıklığı azalır. Çocukluk çağındaki inmelerin önemli bir kısmı geç tanı almaktadır. İnme hemen her yaşta görülebileceği için belirtilerini ve uyarı işaretlerini bilmek daha da önem kazanmaktadır. İnme hakkında her şeyi bu yazımızdan öğrenebilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: Gençlerde İnme Görülme Sıklığı Artıyor
İnme Konuşmayı Nasıl Etkiler?
İnmenin en sık görülen istenmeyen etkilerinden biri konuşma güçlüğüdür. İnme nedeniyle beynin lisan ile ilgili kısmı hasarlanabilir. Bu da pek çok inme hastasında konuşma ve anlama güçlüğü yapabilir. Beynin lisanla ilgili kısmı hasarlanmasa bile yüz ve ağız kaslarında güçsüzlük nedeniyle konuşmada zorlu olabilir.
Okumaya Devam Edin: İnmenin Uyarıcı İşaretleri Nelerdir?
Bu makale Doktorfizik Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmış ve onaylanmıştır.
Kaynak:
- www.saebo.com
- National Stroke Association (www.stroke.org)
- Egido JA, Castillo O, et al. Is psycho-physical stress a risk factor for stroke? A case-control study. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2012 Nov;83(11):1104-10
- Beghi E, D’Alessandro R, et al..; Epistroke Group. Incidence and predictors of acute symptomatic seizures after stroke. Neurology. 2011;77:1785–1793.
- Lloyd-Jones D, Adams R, et al. Heart Disease and Stroke Statistics 2009 Update: A Report From the American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee. Circulation. 2009;119:e1-e161