Tarlov Kisti Nedir?

Tarlov kisti veya diğer adı ile perinöral kist omurgada sinir köklerinin yanında ortaya çıkan sıvı dolu keseciklerdir. İçlerinde beyin ve omuriliği çevreleyen beyin-omurilik sıvısı (BOS) bulunur. Daha çok omurganın aşağı seviyelerinde (özellikle sakral/kuyruk bölgesinde) görülür. Bir kişide değişik boyutlarda çok sayıda kist olabilir. Çoğunlukla herhangi bir belirtiye yol açmazlar ve emar (MR) filmlerinde tesadüfen saptanırlar. Kistle ilişkili şikayetler büyüklüğüne ve yerleşimine göre değişir. Genelde ne kadar büyükse şikayete yol açma riski o kadar fazladır. Etkilenen sinir köklerinin sorumlu olduğu alanlarda ağrı, kas gücünde azalma, duyu hissi bozuklukları, mesane ve bağırsak fonksiyonlarında bozulma görülebilir.

S2-S3 düzeyinde 3,3×1,7 cm boyutunda kistik lezyon. Görsel kaynağı: Dr G Balachandran, Radiopaedia.org. rID: 17343

Neden Olur?

Toplumda görülme sıklıkları %5-9 oranında tahmin edilmektedir. Kadınlarda erkeklere kıyasla daha sıktır. Tüm perinöral kistlerin sadece %1’inin şikayete yol açtığı düşünülmektedir.

Omuriliğin arka kök gangliyonlarının kılıfından köken alır. Neden oluştukları tam olarak bilinmemektedir. Şok, travma (düşme vb), aşırı zorlayıcı fiziksel aktiviteler var olan kistlerin büyüyerek semptomatik hale gelmesine neden olabilir. Ağırlık kaldırma BOS basıncını arttırarak kistin genişlemesine yol açabilir.

Tarlov Kisti Belirtileri

Genellikle asemptomatiktir yani herhangi bir belirti vermezler.

Kist büyüyüp yakınındaki sinir kökü üzerine baskı yaparsa bu sinir kökünün gittiği yerler boyunca, örneğin kalça ve uyluğun arkasından aşağı doğru keskin, yanıcı tarzda ağrı (siyatik ağrısı) hissedilebilir. Sinir basısı ileri düzeydeyse kas gücü kaybı, bacak kaslarında incelme, duyu hissinde bozulma, yürüme bozukluğu oluşabilir.

Tarlov kistleri bazen çevre kemiği aşındıracak ölçüde büyüyebilir. Bel ağrısı yapabilir. Mesane, cinsel organlar ve bağırsaklara giden sinirlerin etkilenmesine bağlı idrar yapma ile ilgili bozukluklar (kaçırma, hissetmeme vb), kabızlık, cinsel işlev bozukluğu görülebilir. Beyin-omurilik sıvısının basıncının değişmesi halinde baş ağrısına yol açabilir.

Tanı

Tarlov kistleri lomber vertebra (bel omurgası) emar filmlerinde görülerek tanı alır. Kist daha iyi görüntülenmek istenirse BT-miyelografi çekilebilir. Sinir hasarı olup olmadığı ve derecesi EMG tetkiki ile belirlenebilir. İdrar şikayetleri olan bir kişide mesane fonksiyonunu değerlendirmek için ürodinami yapılabilir.

Hangi Hastalıklarla Karışabilir?

Bel fıtığı, araknoidit, spinal sinoviyal kist, dural ektazi, meningosel, sinir kılıfı tümörü (schwannom, nörofibrom), spinal metastaz, kadınlarda jinekolojik sorunlar benzer belirti ya da bulgulara yol açabilir.

Tedavi

Çoğu durumda tedavi gerekmez. Şikayete neden olan kistler BT kılavuzluğunda iğne ile girilerek boşaltılabilir (drene edilebilir); böylece yaptığı baskı ve ağrı azalır. Kist içine fibrin tutkalı enjekte edilebilir. Ancak düzelme geçici olabilir ve kist tekrar dolabilir. Kortikosteroid enjeksiyonlar diğer bir tedavi seçeneğidir.

Mikrocerrahi yöntemlerle kistin çıkarılması nörolojik bulguları ilerleyen, ağrısı devam eden ve diğer tedavilerden yarar görmeyen kişilerde uygulanabilir. Dekompressif laminektomi, mikrocerrahi kist fenestrasyonu gibi farklı teknikler de olgunun özelliklerine göre tercih edilebilir.

Ameliyatın BOS sızıntısı olması, enfeksiyon (menenjit) ve şikayetlerin düzelmemesi gibi istenmeyen sonuçları olabilir. Ameliyat kararı olası fayda ve riskler tartılarak alınır.