İçindekiler
- PRP Nedir?
- PRP Nasıl Elde Edilir?
- PRP Hangi Durumlarda Uygulanır?
- PRP Nasıl Uygulanır?
- PRP Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
PRP Nedir?
PRP, İngilizce “platelet-rich plasma” kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Plateletten zengin plazma anlamına gelir. PRP tedavisi çeşitli alanlarda kullanılabilir. Plateletler kanda bulunan, trombosit olarak da bilinen, esas olarak kanın pıhtı oluşturabilmesini sağlayan hücre parçacıklarıdır. Pıhtı oluşturma görevlerinin yanında pek çok büyüme faktörü de içerirler.
Damarların zedelendiği herhangi bir yaralanmada kanamanın durması için pıhtı oluşumu gerekir. Kanama durduktan sonra ise hasarlanan dokuların onarımı ve iyileşme dönemi gelir. İşte plateletler içerdikleri büyüme faktörü denilen moleküller ile doku iyileşme sürecinde rol alırlar. PRP tedavisi plateletlerin iyileştirme fonksiyonunun bağ, tendon, kıkırdak gibi yapılarda kullanılması mantığına dayanır.
PRP Nasıl Elde Edilir?
PRP tedavisinde kişinin kendi kanı alınır. Özel cihazlar kullanılarak platelet hücreleri kanın sıvı kısmından ayrıştırılır. Böylece platelet konsantrasyonu yükseltilir. Daha sonra plazma denilen kanın hücre içermeyen sıvı kısmına plateletler tekrar katılır. Normalden daha yüksek oranda platelet içeren bu sıvı doktor tarafından çeşitli hastalık ve yaralanmaları tedavi etmek için belli bir bölgeye iğne ile enjekte edilebilir.
PRP Hangi Durumlarda Uygulanır?
PRP tedavisi çeşitli eklem yaralanmaları, kireçlenme, bağ ve tendon zedelenmeleri ve kıkırdak hasarlarının iyileştirilmesinde kullanılmaktadır. Genellikle fizik tedavi yöntemleri ile iyileşme sağlanamayan kronik sorunlarda tercih edilmektedir. PRP tedavisi, klasik fizik tedavi yöntemleri ile düzelmeyen;
- Dirsek ağrısı (Lateral epikondilit, medial epikondilit)
- Ayak bileği ağrısı (Aşil tendiniti),
- Diz ağrısı (kireçlenme, bağ gerilmesi, menisküs hasarı vb) gibi sorunlarda ameliyat gibi daha girişimsel yöntemlerden önce denenerek başarılı olabilecek bir seçenektir.
PRP tedavisinde herhangi bir ilaç kullanılmadığı, sadece kişinin kendi kanından elde edilen büyüme faktörleri kullanıldığı için yan etki riski diğer iğne tedavilerine göre çok daha azdır.
PRP tedavisinin başarıya ulaşabilmesi için doğru hasta seçimi çok önemlidir. Başarı oranını etkileyen bir diğer önemli etken ise PRP solüsyonunun hazırlanma tekniğidir. Piyasada çok sayıda PRP kiti mevcuttur fakat bunların etkinlikleri arasında farklar olabilir.
PRP Nasıl Uygulanır?
Kas-iskelet sorunlarına yönelik PRP tedavisi fizik tedavi ve rehabilitasyon ya da ortopedi uzmanları tarafından yapılır. Öncelikle normal kan alma işleminden farklı olmayan bir şekilde hastanın kol damarından kan alınır. Bu kan bir tüpe (PRP kiti) konulur. Özel bir cihazla kan santrifüj edilir, yani yüksek devirde döndürülerek hücre kısmı sıvı kısmından ayrıştırılır.
Hastaya pozisyon verilir, iğne yapılacak bölge temizlenir ve uzman doktor tarafından enjeksiyon yapılır. Enjeksiyon işlemi 1-2 dakika sürer. İğne yapılan yere bağlı olarak hafif bir acı hissedilebilir. İğne sonrası o bölgede hafif bir hassasiyet oluşabilir ancak şiddetli bir ağrı beklenmez.
PRP Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
PRP enjeksiyonu sonrası ilk günlerde ağrı gibi şikayetler artabilir ancak daha sonra haftalar içerisinde iyileşme görülür. Etkisi bazı hastalarda kalıcı olmakta, bazı durumlarda ise birkaç seans enjeksiyon gerekebilmektedir. PRP tedavisi sonrasında;
- Birkaç gün o bölgeyi zorlayıcı aktivitelerden kaçının.
- Dirseklik, dizlik gibi destekleyici splintleri birkaç hafta kullanın.
- PRP tedavisinden 1-2 ay sonra uygulanacak fizik tedavi iyileşme oranını arttırır.
- Bazı doktorlar enjeksiyon sonrası soğuk uygulama yapılmasını önermeyebilir.
- Ağrı kesici ilaçların (non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar) kullanılması tedavinin etkisini bozabilir, doktorunuzun tavsiyesi ile bu ilaçları bırakabilirsiniz.
- Ağrı, beklenenden fazla ödem, kızarıklık, ısı artışı gibi durumların varlığında doktorunuza başvurun.
