Beyinde ani gelişen damarsal kaynaklı hasarlanma demek olan inme hem ölümlerin en sık nedenlerinden biridir, hem de hayatta kalan kişilerin sonraki yaşamlarında ağır engelliliğe yol açabilmektedir. Oysa ki bu hastalık hakkında farkındalığı arttırıp uygun tedbirleri alırsak inmeler önlenebilir, önlenemediği durumlarda ise iyileşme potansiyeli en üst düzeye çıkarılabilir.
İnme Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
- Yanlış: İnme önlenemez.
- Doğru: Yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve obezite gibi risk faktörleri kontrol altına alınarak neredeyse %80 oranında inmeler önlenebilir.
- Yanlış: İnmenin tedavisi yoktur.
- Doğru: İnme acil tedavi gerektirir.
- Yanlış: İnme sadece yaşlılarda görülür.
- Doğru: Yaş ilerledikçe inme riski artar, fakat inme her yaşta görülebilir.
- Yanlış: İnme kalpte olur.
- Doğru: İnme beyni etkiler.
- Yanlış: İnme nadir görülür.
- Doğru: Türkiye’de her yıl yaklaşık 40,000 kişi inme nedeniyle ölmektedir. Bundan çok daha fazla sayıda kişi inmeye bağlı felçle yaşamına devam etmektedir.
- Yanlış: İnme kalıtsal değildir.
- Doğru: Ailenizde inme geçiren kişi olması sizin inme geçirme riskini arttıran bir etkendir.
- Yanlış: Eğer inme belirtileri kaybolursa doktora görünmeniz gerekmez.
- Doğru: Belirtileri tamamen düzelen inmelere geçici iskemik atak (TIA) denir ve tam inme için uyarı işaretidirler. Bu nedenle ciddiye alınmalı ve mutlaka doktora görünülmelidir.
- Yanlış: İnme sonrası iyileşme vücutta başlar.
- Doğru: İnme sonrası kol ve bacakta görülebilen kas güçsüzlüğü nedeniyle sorunun kaslarda olduğu sanılabilir, fakat esas sorun beyindedir ve beynin iyileşmesi gerekir. Beynin plastisite denilen kendini yeniden organize etme yeteneği iyileşmenin anahtarıdır.
- Yanlış: İnmeden 6 ay geçtikten sonra iyileşme durur.
- Doğru: İnme(felç) sonrası iyileşme ömür boyu sürebilir.
- Yanlış: İyileşmede plato dönemine girmek düzelmenin sona erdiği anlamına gelir.
- Doğru: Rehabilitasyonda plato dönemi olabilir, özellikle 3-6. aylarda düzelmede yavaşlama olduğu bilinmektedir. Ancak bu kalıcı olmak zorunda değildir. Terapi rejiminin değişmesi ve çeşitlendirilmesi ile beyne farklı uyarılar vererek yeni kazanımlar elde edilebilir.
- Yanlış: Rehabilitasyonda telafi edici yöntemlere geçilmesi iyileşmenin bittiği anlamına gelir.
- Doğru: İnme sonrası kişinin bağımsızlığının yeniden kazanılmasında telafi edici yöntemler denenebilir. Örneğin dişlerini sağ eliyle fırçalayan birinin sağ tarafını etkileyen bir felç sonrası sol elini kullanmaya başlaması gibi. Fakat bu tercih iyileşmenin artık sona erdiği anlamına gelmez. Rehabilitasyonun devamıyla iyileşme inme sonrası geç dönemde bile görülebilir.
- Yanlış: İnme sonrası konuşma yeteneğini yitiren kişi tekrar bunu kazanamaz.
- Doğru: Çoğu inme hastası konuşmayı tekrar öğrenebilir.