Felçli hastaların duruş ve yürümesinde pek çok bozukluk olabilir. Bunları düzeltmenin genelde basit bir yolu yoktur, bütüncül yaklaşım gerekir. Egzersiz, elektrik stimülasyonu, botox enjeksiyonları, robotik rehabilitasyon tedavi için yapılanlardan bazılarıdır. Felçli hastalarda ortez kullanımı da duruş ve yürüme bozukluklarının tedavisinde faydalıdır. Ortezler el, ayak, bacak ya da omurga kısımlarını (boyun, sırt, bel) hareketsiz tutmak, desteklemek, hareketini kolaylaştırmak gibi değişik amaçlarla ...
Felç aniden gelişen ve çoğu kez kişiyi ve aileyi hazırlıksız yakalayan bir hastalıktır. Bakım verenler başlangıçta sevdiklerini yatakta çevirmekte bile zorlanabilir ve felçli hastaya pozisyon verme hakkında bilgisiz olabilir. Oysa rehabilitasyona bir adım önde başlamanın yolu akut dönemde, yani ilk günden itibaren doğru pozisyon vermekten geçer. Doğru pozisyonlama ile hastanın felçli tarafı için farkındalığı arttırılır, endişesi ve ihmal davranışı azalır, ...
Felç hastalarında el ve kolun kullanılamaması, günlük yaşamı en olumsuz etkileyen sorunlardan biridir. İlk üç günde, felç geçirmiş hastaların yaklaşık yarısında el veya kol etkilenmesi olur (1). Hafif felçlerin 5’te 4’ünde, elde hiç hareket olmayan ağır felçlerin ise sadece 5’te 1’inde anlamlı fonksiyonel iyileşme gerçekleşir (2). Felçli el tedavisi inme sonrası başa çıkması zor konulardan biri olmaya devam etmektedir. İnme-felç ...
İnmeli hastalarda zihinsel rehabilitasyon olarak adlandırabileceğimiz mental alıştırmalar, bu alandaki görece yeni yaklaşımlar arasındadır. Mental alıştırmalar hayali sahne veya görevlerin istemli imgelemi iken motor (hareket) imgelem alıştırması özellikle hareket performansını arttırmayı amaçlayan bir mental alıştırma şeklidir. Bu yaklaşımda önemli bir kas hareketi olmaksızın fiziksel aktivitenin yapılışı zihinde hayal edilir. Mental alıştırmalar spor antrenmanları ve enstrüman çalmak gibi başka becerilerin eğitiminde ...
Felçli hastalarda yutma güçlüğü olabilir. İnme geçiren hastaların yarısından fazlasında yutma bozukluğu (disfaji) görülebilir. Eğer doğru tanı ve tedavi almazsa bu sorun hastalarda beslenme yetersizliği, akciğer enfeksiyonu (pnömoni) ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir. Disfajili hastalar yemek yemekten zevk alamayabilir, yeme sırasında endişe ya da panik hissedebilir (1). Disfaji nedir? İnmeli hastalarda yutma güçlüğünün ifadesi olan disfaji terimi, yudum veya lokmaların ağızdan ...
Kabızlık haftada 3’den az tuvalete çıkmak, dışkılamada zorlanma veya tam boşaltamama hissi olarak tanımlanır. Genel toplumda kabızlık %15 oranında mevcuttur. Yaşlılarda ve kadınlarda daha sıktır. Günde 500 metreden az yürümek ve diyette günlük 35 gramdan az lif olması kabızlık riskini arttırır (1). İnmeli hastalarda kabızlık sık karşılaşılan bir sorundur. İnmeli hastalarda kabızlık neden olur? İnmenin kendisi kabızlığa doğrudan yol açmaz. ...
Bazı inmeli hastalarda idrar kaçırma problemi (inkontinans) olabilir. Bu çoğunlukla geçici bir sorundur. İnmeden sonra erken dönemde hastaların 3’te 1’inde, ilk bir yılın sonuda ise 4’te 1’inde idrar kaçırma sorunu vardır. İnmeli hastalarda idrar kaçırması varsa genelde hastalıkları daha ağır, fonksiyonel durumları daha kötü, hastaneye yatışları ve ölüm riskleri daha fazladır (1). İdrar kaçırma şikayet pek çok nedene bağlı ortaya ...
İnme hastaları için en sıkıntılı durumlardan biri, hastalıklarının üzerine akciğer enfeksiyonu (pnömoni) eklenmesidir. Aspirasyon pnömonisi disfaji (yutma bozukluğu), aspirasyon (soluk borusu ve akciğere yiyecek ya da mide içeriğinin kaçması) ve inme sonrası kişinin bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi faktörlerin sonucunda oluşabilir. İnme sonrası ilk 2 haftada risk en yüksektir. Ağız içinden soluk borusu ve akciğer geçen bakteriler ve mide asidinin soluk ...
Bu yazıda felçli hastalardaki yutma bozukluğu, tıbbi ifadesi ile disfajinin tedavisinden bahsedeceğiz. Yutma rehabilitasyonu ile hastanın vücudu için gereken sıvı ve besinleri ağız yolu ile güvenli bir şekilde, yani soluk borusu ve akciğerlere kaçış (aspirasyon) olmadan alabilmesi hedeflenir. Disfaji ve aspirasyon ile ilgili genel bilgiler için “Felçli Hastalarda Yutma Güçlüğü” yazımıza bakabilirsiniz. Yutma rehabilitasyonu nasıl yapılır? Yutma rehabilitasyonunda telafi edici ...
Beyin hasarları hastalarda ilk bakışta anlaşılması zor olan ihmal (neglect) sendromuna yol açabilir. İhmal sendromu sağ ya da sol tarafı etkileyebilir. İhmal sendromu açıklanırken kullanılan “taraf” kelimesi, vücudun ortasından geçen çizginin sağ ve solunda kalan vücut ve çevreyi ifade eder. Hasta etkilenen taraftaki uyarıları algılamakta ve cevap vermekte zorlanabilir ya da o taraf hiç yokmuş gibi davranabilir. Kimlerde görülür? Neden ...