Göğüs Ağrısının Kalp ve Akciğer Dışı Nedenleri

Göğüs ağrısı olduğunda akla ilk olarak kalp sorunları gelir. Bu nedenle önce acil servis veya kardiyoloji doktoruna başvurulmaktadır. Kalple ilgili muayene ve tetkikler normal sonuçlandığında olası akciğer hastalıkları için hasta göğüs hastalıklarına yönlendirilir. Bazı hastalarda akciğerde de herhangi bir sorun tespit edilemez. Fakat ağrı oradadır. Mide, safra kesesi gibi karın içi organlardaki sorunlar da göğüs ağrısı olarak hissedilebilir. Bu nedenle bir de iç hastalıkları muayenesi olunur. Böylece bütün hayati organlar kontrol edilmiş olur. Eğer tüm bu değerlendirmeler sonucu ağrı kaynağı belirlenemezse hasta genelde fizik tedavi ve rehabilitasyon hekimine yönlendirilir.

Aslında göğüs ağrılarının büyük bir kısmı kas iskelet sistemindeki sorunlarla ilişkilidir. Kaburga kemiği, göğüs kemiği, kıkırdak dokusu, sırt omurgası, sinir lifleri, göğüs kaslarındaki sorunlar ağrıya yol açabilir. Bu sorunlar çoğunlukla hayati değildir ve kendi kendine iyileşebilir. Yine de hastalar açısından doktor doktor dolaşmaya neden olduğundan eziyet vericidir. Şimdi göğüs ağrısının görece az bilinen kas iskelet sistemi kaynaklı nedenlerine bakalım.

Kostokondrit

Kostosternal sendrom veya ön göğüs duvarı sendromu da denilen bu durum kaburga kemiklerinin göğüs kemiğine tutunduğu eklem yerlerinde ağrı ve hassasiyet ile karakterizedir. Ağrı genelde belirli bir noktaya sınırlıdır ve soldadır. Parmakla bastırınca hassasiyet görülür. Şişlik, kızarıklık, ısı artışı gibi iltihap belirtileri olmaz. Kolların ağır aktiviteleri nedeniyle zorlanmaya bağlı oluşabilir. Bazen üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben gelişebilir. Kaburganın sırtta omurgaya tutunduğu eklem yerindeki hafif bir oynamanın (dislokasyon) kaburga kemiğinde dönmeye yol açabileceği, bu dönme etkisinin kaburga boyunca artarak ön taraftaki eklem yerinde zorlanmaya yol açtığı da öne sürülen nedenler arasındadır.

Alt kaburga ağrı sendromu

Alt kaburga ağrı sendromu veya diğer adı ile kayan kaburga sendromu aşağı seviyedeki kaburgaları etkiler. Bu sendromda göğsün alt kısmı ya da karında ağrı hissedilir. Sekiz, dokuz veya onuncu kaburgaları göğüs kemiğine (sternuma) bağlayan bağ dokusu gevşer. Travma sonucu gelişebilir. Hareketi artan kaburga kemiği yakınındaki sinirleri rahatsız ederek ağrıya neden olur. Bazen kaburganın uç kısmından ağrılı çıtırtı sesi gelebilir. Etkilenen kaburganın hareketleri diğer kaburgalara göre artmış bulunabilir. Tedavisinde genel olarak ağrıyı arttıran aktivitelerden kaçınma önerilir, böylece kaburganın iyileşmesi için fırsat tanınır. Eğer istirahatle düzelme olmazsa kaburga kemiğini stabilize etmek için ameliyat gerekebilir.

Prekordiyal yakalama

Prekordiyal yakalama veya İngilizce ifadesi ile “precordial catch” sık görülen zararsız bir durumdur. Genelde çocuk ve gençlerde olur. Ani, keskin bir göğüs ağrısı sıklıkla sol tarafta hissedilir. Tipik olarak istirahatte oluşur, ağrı oluştuğu zaman nefes almakla şiddetlenir.  Birkaç saniye ya da dakika sürebilir, sonra kendiliğinden tamamen geçer. Nedeni bilinmeyen bu durumun tıbbi açıdan bir önemi yoktur.

Sternoklavikular eklem ağrısı

Köprücük kemiğinin göğüs kemiğine tutunduğu eklem olan sternoklavikular eklemde kireçlenme (osteoartrit), enfeksiyon ya da romatizmal hastalıklara bağlı ağrılar oluşabilmektedir. Travma sonucu eklemin yerinden oynaması (dislokasyonu) da ağrı yapabilir.

Fibromiyalji

Vücutta yaygın kas iskelet sistemi ağrıları ile karakterize bir hastalık olan fibromiyaljide pek çok başka şikayetin yanında göğüs ağrısı da olabilmektedir.

Romatizmal hastalıklar

Ankilozan spondilit, sedefle ilişkili romatizma (psöriyatik artrit), romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklarda göğüs duvarı ağrısı oluşabilir. Özellikle ankilozan spondilit ve psöriyatik artritte göğüs duvarı kaburgaların eklem yerlerinden tutularak genişleme kapasitesi azalabilir. Bu hastalıklarda göğüs duvarı ağrısı genelde tek bulgu değildir. Diz, ayak bileği, el parmak ve el bilek eklemlerinde ağrı ve şişlik, bel ağrısı ve tutukluğu, topuk ağrısı, gözde üveit denilen iltihaplanma gibi belirtiler olduğunda tanı romatizmal hastalıklara doğru kayar.

Stres kırıkları

Meslek veya spor nedeniyle gövdenin üst kısmını etkileyen zorlu ve tekrarlayıcı aktivitelere maruz kalındığında kaburga kemiklerinde stres kırıkları oluşabilir. Kemik erimesi ve D vitamini eksikliği de stres kırıklarına yatkınlık oluşturabilir.

Travma

Göğüs ağrısının tanınması görece kolay kas iskelet kaynaklı nedenlerinden biri travma sonucu oluşan zedelenmelerdir. Travma olan bölgede dokunmakla hassasiyet oluşur. Ağrı nefes almakla ve hareketle artabilir. Tüm kaburga kırıklarının yaklaşık yarısı Röntgen filmlerinde görülebilir, kalanlar filmde görülmeyebilir. Bazen ilk çekilen filmler normal olsa da, takip eden haftalardaki filmde kırığın iyileşmesine bağlı oluşan kallus dokusu görülebilir. Travmaya bağlı göğüs ağrısı yaşlılarda öksürme ile, gençlerde göğüs kafesine doğrudan şiddetli bir darbe olmasa da sportif mücadelelerdeki zorlanmalara bağlı da oluşabilir. Travma kırığa yol açmasa bile kas zorlanması yapabilir. Ağır kaldırma, tavanı boyama, odun kesme gibi aktiviteler göğüs kaslarında zorlanmaya ve ağrıya yol açabilir.

Sırt bölgesinde disk fıtığı

Torakal disk hernisi denilen sırt fıtığı nadir olmakla beraber sırt ve göğüs ağrısı yapabilecek bir nedendir. En sık olarak 40’lı yaşlarda erkeklerde, sırtın alt yarısında ortaya çıkar. Fıtık oluşmadan önce disk yıpranmasına bağlı aylarca sırt ağrısı olabilir. Fıtığın sinirleri sıkıştırması sonucu göğsün ön tarafına yayılan ağrı oluşabilir. Sırt fıtıkları omurilik kanalını sıkıştırma ve bacaklarda felç oluşturma riski taşıyabilir.

Kanser

Göğüs duvarına yayılmış ilerlemiş kanserler göğüs ağrısı yapabilir. En sık olarak meme kanseri ve akciğer kanseri bu duruma yol açabilir. Çok nadir olarak kaburga kemiğinden köken alan kanser veya iyi huylu tümörler de ağrı nedeni olabilir.

Orak hücreli anemi

Orak hücreli anemi hastalarında göğüs duvarı ağrısı görülebilmektedir. Bu ağrı kaburga kemikleri içindeki damarlarda oluşan tıkanıklıklara bağlı gelişebilir. Orak hücreli anemi krizi kontrol altına alındığında ağrılar geçer.