Göğüs kemiğinde şekil bozukluğu kemiğin dışarı doğru çıkık olduğu pektus karinatum ya da kemiğin içe çöktüğü pektus ekskavatum şeklinde olabilir.
Pektus ekskavatum her 400 doğumda bir görülen göğüs kemiğinin içe çökük olduğu bir anormalliktir. Kunduracı göğsü de denilir. Göğüsün dışa çıkıntı yaptığı pektus karinatum (güvercin göğsü) ise 5 kat daha nadir ortaya çıkar.
Pektus Ekskavatum
Pektus ekskavatum doğumda ya da bebekliğin ilk aylarında fark edilebilir. Hafif olgularda 3 yaşına kadar kendini düzeltebilir fakat çoğunlukla çocuk büyüdükçe şekil bozukluğu ilerler. Erkeklerde kızlardan 6 kat daha fazla görülür.
Göğüs kemiğinin içe çökük olması ergenlik dönemi boyunca kötüleşebilir; gelişim tamamlandıktan sonra yetişkinlikte genelde pek değişim göstermez. Kaburgaları göğüs kemiğine bağlayan kıkırdak dokunun aşırı büyümesi göğüs kemiğinin içe çökmesine yol açmaktadır. Hayati bir sorun olmasa da kalp ve akciğerlere bası yapabilir, nefes darlığı ve göğüs ağrısına yol açabilir. Pektus ekskavatumlu hastaların %21’inde skolyoz da olduğu görülmüştür. Kişide aynı anda Marfan sendromu gibi bir bağ dokusu hastalığı ya da doğumsal kalp hastalığı bulunabilir.
Neden oluştuğu kesin olarak bilinmese de genetik faktörler rol oynuyor olabilir.
Hastalık nedeniyle göğüs görünümündeki anormallik özellikle ergenlik döneminde psikolojik sorunlara, özgüven eksikliğine yol açabilir. Tedavisi ameliyattır.
Pektus Karinatum
1.500 çocukta bir görülür. Erkeklerde kızlara göre 4 kat daha sıktır.
Göğüs duvarı gelişirken kaburga kemiklerini göğüs kemiğine bağlayan kıkırdaklar normalde düz eklem yapar. Eğer kıkırdak anormal olarak büyürse kaburga kemiklerinin göğüs kemiğine tutunduğu yerler birbirinden farklı uzunlukta olur ve göğüs dışa doğru çıkıntı yapabilir (pektus karinatum). Pektus karinatum çocuklukta ortaya çıkıp ergenlikteki büyüme döneminde daha belirgin hale gelebilir.
Genelde şekil bozukluğu tek belirtidir. Bazen nefes darlığı, kıkırdağın anormal büyüdüğü yerlerde ağrı veya hassasiyet, astım, sık solunum yolu enfeksiyonu geçirmek, yorgunluk gibi şikayetler de olabilir. Kalp hastalığı, skolyoz, kifoz, Marfan sendromu gibi bağ dokusu hastalıkları veya başka kas iskelet sistemi sorunları eşlik edebilir.
Pektus karinatumun tam olarak neden geliştiği bilinmemektedir. Genetik faktörler rol oynayabilir.
Tanısı muayene ile konulur. Röntgen filmleri göğüs kemiğinin nasıl geliştiğini gösterebilir. Solunumla ilişkili şikayetler varsa solunum fonksiyon testleri yapılabilir. EKG ve ekokardiyografi ile kalp değerlendirilebilir. Ameliyat planlanırsa bilgisayarlı tomografi ve emar (MR) görüntüleme yol gösterici olabilir.
Tedavide göğüs kemiğini düzleştirmeye yönelik ortotik breysler kullanılabilir. Breysin etkili olması için doktor kontrolünde en az birkaç ay, günde en az 8 saat kullanılması gerekir. Göğüs breysi etkili olmazda ergenlik dönemini tamamlamış kişilerde ameliyatla düzeltme yapılabilir.
