De Quervain tenosinoviti, başparmağın el bileğine yakın kısmındaki tendonları etkileyen ağrılı bir durumdur. El bileğini döndürürken, yumruk yapıldığında ve eşyaları tutarken ağrı yapabilir. El ve bilek hareketlerinin aşırı olduğu durumlarda (bahçe işleri, tenis oynamak, bebek taşımak) de Quervain tenosinoviti oluşabilir.
De Quervain Tenosinoviti Belirtileri
Başparmak kökünde ağrı ve şişlik, kavrama – tutma hareketlerini içeren aktivitelerde başparmak ve bileği kullanmada zorlanma, başparmağı hareket ettirirken takılma hissi olması gibi belirtiler olur. Hastalık tedavi edilmezse ağrı başparmağın ucuna ve kola doğru yayılabilir.
Başparmak Ağrısı İçin Hangi Bölüme Gidilmeli?
Akut travmatik olaylar haricindeki başparmak ağrısında fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne gidilmelidir. Akut travmalarda ortopedi ve travmatoloji bölümüne gidilmelidir.
Neden Olur?
El bileğinin uzun süreli aşırı kullanımı de Quervain tenosinoviti ile ilişkilidir. Tendonlar kasları kemiklere bağlayan ip gibi yapılardır. Elle bir şeyi kavrar, tutar veya sıkarken normalde el bileği ve başparmak kökündeki iki tendon, onları başparmak tabanına bağlayan küçük bir tünelin içinde kolayca kayar. Aynı hareketin aşırı miktarda tekrar edilmesi iki tendonu saran kılıfı zedeleyebilir, tendon kılıfında kalınlaşma ve ödeme yol açabilir. Sonuçta hareket zorlaşır ve ağrılı olur.
Aşırı kullanım dışında el bileği veya tendona gelen direkt bir travma sonucu oluşan skar dokusu, romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklar da de Quervain tenosinovitine yol açabilir.
Çoğu kez soruna yol açan neden kesin olarak belirlenemez.
Kimlerde Görülür?
30-50 yaş arasında, kadınlarda, hamilelikte, küçük çocuğu olan annelerde (bebeği taşımaya bağlı olarak), yoğun el bileği ve parmak hareketleri gerektiren hobilerle uğraşanlarda daha sık oranda görülür.
Nasıl Tanı Konulur?
De Quervain tenosinovitine tanı koymak için doktorunuz elinizi muayene edecektir. Başparmağın bileğe yakın kısmına bastırınca ağrı olup olmamasına bakabilir. Finkelstein testi denilen özel bir muayene yönteminde başparmağınızı avuç içine doğru bükmeniz ve diğer parmaklarınızı başparmak üzerine kapatmanız istenir. Daha sonra bileğiniz küçük parmak tarafına doğru bükülerek ağrı olup olmamasına bakılır. El bileğinin başparmak tarafında ağrı oluşması de Quervain hastalığına delalettir. Röntgen veya MR (emar) filmi tanı koymak için gerekmez fakat başparmak kireçlenmesi, romatizmal hastalık gibi olası ek sorunlar açısından çekilebilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Çoğu kez evde kendi kendinize yapabileceğiniz basit şeylerle bu sorun düzelebilir. Başparmağı istirahate almak, ağrıyı arttıran işleri azaltmak, soğuk uygulama ve basit ağrı kesiciler şikayetleri giderebilir. Non-steroid anti-inflamatuar grubundan ağrı kesicilerin ödem ve iltihap azaltıcı etkileri de bulunmaktadır.
Başparmak ve bileği istirahate alan ve günlük işler sırasında destekleyen atel veya splint kullanımı önerilebilir. Fizyoterapistler el, bilek ve kol için kas güçlendirici ve esneklik arttırıcı egzersizler gösterebilir. Ergoterapistler günlük işlerde el bileğinizi zorlamamak için nasıl hareket etmeniz gerektiğini öğretebilir.
Şiddetli ağrı varsa tendon kılıfına kortikosteroid ve lokal anestezik içeren enjeksiyon (iğne) yapılması tercih edilebilir.
Erken dönemde tedaviye başlanırsa 4 ile 6 hafta içinde sonuç alınır. Hamilelikte de Quervain hastalığı oluşmuşsa genellikle doğumdan sonra düzelir.
Eğer yukarıda bahsettiğimiz tedaviler sonuç vermezse ameliyat ile etkilenen tendon kılıfının gevşetilmesi gerekebilir. Ameliyat sonrası normal fonksiyonlara dönebilmek için fizik tedavi gerekir.
