Kireçlenme vücudumuzdaki çok sayıda eklemi tutabilir, ayak ve ayak bileği de bunların başında gelir. Ayakta 28 kemik ve bunlar arasında 30’dan fazla eklem bulunur. Ayak bileği eklemi, ayağın arka kısmındaki kemiklerin birbirleriyle yaptıkları eklemler, tarak kemiklerinin ayak bileği kemikleriyle yaptıkları eklem ve ayak başparmak eklemi en çok kireçlenme görülen yerlerdir. 50 yaşın üzerindeki kişilerin %17’sinde ayakta kireçlenme mevcuttur. Ayak kireçlenmesi belirtilerine dikkat edilir ve erken fark edilirse önlem alınarak ilerlemesi engellenebilir.
Ayakta Kireçlenme Neden Olur?
Kireçlenme eklemin yıpranması ile ilişkili bir sorundur. Dejeneratif eklem hastalığı veya osteoartrit gibi isimlerle de anılır. Kemikleri koruyan kıkırdak tabakası aşınır, incelir ve sonunda tamamen yitirilebilir. Ayak sürekli yüke maruz kalan hareketli bir uzvumuz olması açısından kireçlenmeye yatkındır. Ayak bileği yaralanmaları, burkulmaları ve kırıkları yıllar sonra kireçlenmeye yol açabilir. Düztabanlık veya ayak kemerinin normalden yüksek olması gibi şekil bozuklukları da ayakta kireçlenme için risk faktörüdür.
Ayakta Kireçlenme Belirtileri Nelerdir?
Ayakta ağrı ve tutukluk, etkilenen eklem yerinde şişlik-ödem, normal hareket açısına kıyasla hareketlerin kısıtlanması ve kemiklerde şekil bozukluğu olması kireçlenme belirtileridir. Şikayetler ayağa yük verdikçe artar, yürümek zorlaşır. Ancak bu şikayetler eklem iltihabına yol açan romatizmal hastalıklarda da görülebilir. Bu nedenle ayak kireçlenmesinden şüphe ediyorsanız fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoruna başvurmanızda yarar vardır.
Şikayetlerinizin nedenini anlamak için doktor size ağrının ne zaman başladığını, sürekli mi yoksa ara ara mı olduğunu, ayağınızda eskiden burkulma veya kırık olup olmadığını, yürümek ve istirahatle şikayetlerinizin ne derece değiştiğini, tek ayak mı yoksa her ikisinde mi şikayet olduğunu ve bunlara benzer başka soruları sorabilir. Ardından muayene ederek ayakta hassasiyet gösteren bölgeleri tespit eder, eklemlerin esnekliğine, ödem ya da şekil bozukluğu olup olmamasına bakar ve yürüyüş şeklinizi değerlendirir. Röntgen, tomografi ya da emar (MR) filmi çekilmesi gerekebilir.
Ayak Kireçlenmesi Tedavisi
Ayak kireçlenmesinde öncelikle ameliyatsız tedaviler tercih edilir. Kireçlenme bir kere oluştu mu geri çevirmek pek mümkün değildir. Tedaviler ilerlemesini önlemeye ve şikayetleri gidermeye yöneliktir. Ağrı kesici ilaçlar, ayağın şekline uyum gösteren özel üretim tabanlıklar veya ayakkabı modifikasyonları, eklemi destekleyen ortez kullanımı, özel egzersizler ve fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir. Fizik tedavide elektroterapi, yüzeyel ve derin ısıtıcı tedaviler yapılabilir. Ayak kireçlenmesinde fizik tedavinin amacı ağrıyı gidermek, varsa ödemi azaltmak, eklem hareketlerini normal derecelere getirmek, kasların esnekliğini ve kuvvetini arttırmaktır. Bazı durumlarda ayak kireçlenmesinde kortizon iğneleri, hyaluronik asit içeren iğneler, PRP-kök hücre uygulamaları da yapılabilir. Glikozaminoglikan içeren gıda takviyesi tabletler önerilebilir.
İleri evre kireçlenmelerde tüm bu yöntemlere rağmen kişi şiddetli ağrı çekiyor ve yürümede zorlanıyorsa ameliyat gündeme gelebilir. Eklemin dondurulması ya da eklem protezi gibi ameliyatlar hastalığın durumuna göre faydalı olabilir.
