El Rehabilitasyonu Nedir?
El rehabilitasyonu el veya kolu etkileyen çeşitli kas, iskelet veya sinir sistemi kaynaklı bozukluklarda; fonksiyonların geri kazanılması ve normal yaşama dönüş için uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerinin tümüdür. El rehabilitasyonu ülkemizde genellikle fizik tedavi ve rehabilitasyon doktorunun sorumluluğunda fizyoterapist veya ergoterapist tarafından uygulanır.
Elimiz objeleri tutma, kavrama, alet kullanma gibi kuvvet ya da hassasiyet gerektiren çeşitli fonksiyonları üstlenir; dış dünyaya etki etmemizin başlıca aracıdır. El terapisine ihtiyaç duyan kişiler bir kaza veya travmadan etkilenmiş olabilirler. Bunun sonucunda tendon veya sinirlerde yaralanmalar, çeşitli bölgelerde kırıklar ve hatta parmakların, elin veya kolun amputasyonu gerçekleşebilir.
El Rehabilitasyonu – Tedavi Ekibi
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doktor
- Fizyoterapist
- Ergoterapist
- Rehabilitasyon Hemşiresi
- Psikolog
- Sosyal çalışmacı gibi sağlık profesyonelleri el rehabilitasyonunda ekip olarak görev alırlar.
Ortez – protez uzmanı ise elin rehabilitasyon sürecine yardımcı atelleri yapar. Ayrıca ameliyat sonrası uygulanan el rehabilitasyonunda, ameliyatı yapan cerrah ile (ortopedi ya da plastik cerrahi uzmanı) yakın iletişimde olmak gereklidir.
El Rehabilitasyonu – Hangi Durumlarda Uygulanır ?
- Kırıklar
- Amputasyon
- Tendon, sinir, damar yaralanmaları
- Ezilme tipi el yaralanmaları
- Brakiyal pleksus yaralanmaları
- İnme, beyin hasarı, serebral palsi gibi beyin kaynaklı el felçleri
- Omurilik yaralanmasına bağlı el felçleri (tetrapleji eli)
- Tümör ameliyatı sonrası elin fonksiyon kayıplarında
- Doğuştan elde şekil bozukluğu olması nedeniyle
- Kas hastalıklarına (muskuler distrofi, miyopati vb) bağlı elde fonksiyon kaybı
- Romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklar nedeniyle oluşan şekil bozukluğu ve fonksiyon kayıpları
- Tendinitler
- Dupuytren kontraktürü
- Tetik parmak
- Yanıklar
İlginizi Çekebilir : “El Bileğinde Ağrı Yapan Nedenler“
El Rehabilitasyonu – Başlıca Konular
- Ödem tedavisi
- Ağrının giderilmesi
- İyileşmenin hızlandırılması
- Günlük aktiviteler için yardımcı cihaz (ortez) yapımı ve kullanımının öğretilmesi
- Skar dokusu oluşmasının önlenmesi veya oluşmuşsa tedavisi
- Duyusal aşırı hassasiyetin tedavisi
- Duyu kayıplarına yönelik terapi
- Eklem hareket açıklığının normale getirilmesi
- Kas erimesinin önlenmesi ve kas güçlendirme
- Fonksiyonel becerilerin yeniden kazanılması
- İşe geri dönüşün sağlanması ve günlük yaşam aktiviteleri için maksimum performansın sağlanması
El rehabilitasyonu oldukça incelikli bir konudur. Özellikle tendon ve sinir ameliyatları sonrası doğru zamanda doğru egzersizler yapılmalı ve gereken süre kadar doğru tipte atel kullanılmalıdır. Kişinin egzersizlere erken başlaması ikincil yaralanmalara neden olabilirken geç kalınması halinde eklemde donma (kontraktür), kas erimesi, kompleks bölgesel ağrı sendromu gibi ek sorunlar ortaya çıkabilir ve iyileşme süreci çok gecikebilir.
El cerrahisinden sonra normal hayata dönüşte el rehabilitasyonu çoğu kez ameliyatın kendisi kadar önem arz etmektedir.
Okumaya Devam Edin : “El Bilekliği Nasıl Kullanılır?“
