Protrüzyon Nedir? Bel – Boyun Fıtığı Emar Raporu Terimleri

Omurgamız üst üste dizili omur (vertebra) kemiklerinden ve bu kemikler arasında bulunan disklerden (intervertebral disk) oluşur. Diskler yuvarlak, yassı ve yastığa benzer esnek yapılardır. Merkezi kısımlarında jele benzeyen bir bölüm, çevre kısmında ise bu yumuşak maddeyi saran sıkı lifler vardır. Çevredeki liflere annulus fibrozus denilir.

Diskler omurganın belli ölçüde hareket etmesine izin verir, esnek yapıları ile şok emici görev alırlar. Diskler, sürekli yüke maruz kalan ve buna tepki veren yapıdadırlar. Zaman içinde bu yüklenmeler ister istemez bozulmalara yol açabilir. Annulus fibrozus liflerinde küçük yırtıklar oluşabilir, nükleus pulposus denilen iç madde kenara doğru taşma yapıp bombe oluşturabilir. Fıtık olarak bilinen bu sürecin ilk aşamasını protrüzyon oluşturur.

Bulging ve Protrüzyon Farkı Nedir?

Disklerin omurga gövdeleri arasında olmaları gereken yerden diffüz (geniş bir hat boyunca) taşma yapması bulging olarak adlandırılır. Protrüzyon ise diskin daha sınırlı bir yerden (fokal) ve asimetrik yaptığı taşmalardır. Bulging ve Protrüzyonun teknik açıdan farkı şudur: Bulging disk çevresinin %25 veya daha fazla bir kısımdan olan taşmadır. Protrüzyon ise disk çevresinin %25’inden daha dar bir kısımdan gerçekleşen taşmadır. Eğer protrüzyon dışa doğru fazlaca ilerlerse (taşma yapan kısmı taban kısmından daha uzunsa) bu durum, bel fıtığının daha ileri evresi olan ekstrüzyon olarak sınıflandırılır.

İlginizi Çekebilir : “Fıtık Patlaması – Bel Fıtığı ve Boyun Fıtığı Patlar mı?“

Protrüzyon Ağrı Yapar mı?

Bel (lomber vertebra), boyun (servikal vertebra) ve sırt (torakal vertebra) emar (MR) filmlerinde bulging ile protrüzyon kelimeleri çok sık geçmektedir. Bunlar disklerin normalde olmaları gereken yerden dışarı taşmasını anlatan terimlerdir.

Hastalara fıtık olarak açıklanan bu anormallikler aslında çoğu kez herhangi bir şikayete yol açmadan var olabilir. Herhangi bir şikayeti olmayan kişilere bel emarı çekildiğinde yarısından fazlasında bulging, dörtte birinde protrüzyon olduğu görülmüştür. Bu da emar sonuçlarını yorumlamanın aslında kolay olmadığını göstermektedir.

Emar filminde protrüzyon izlense de şikayetler başka bir nedenden kaynaklanabilir. Bunlara örnek olarak sakroiliak eklem disfonksiyonu, ankilozan spondilit, piriformis sendromu ve kas gerginliği sayılabilir. Bunlara benzer sorunların ayırt edilmesi için fizik tedavi ve rehabilitasyon doktorunun muayene ve değerlendirmesi önemlidir.

Bunun yanı sıra, diskin yıpranması ile dışa doğru yaptığı taşmalar o bölgedeki sinir kökü veya omurilik dokusunu baskı altına alabilir. Bu durumda olayın yerine göre kola ya da bacağa yayılan ağrı, uyuşma ve kas güçsüzlüğü belirtileri meydana gelebilir. Hatta mesane ve bağırsak fonksiyonları bile etkilenebilir.

Protrüzyon da dahil olmak üzere bel ve boyun fıtıklarının büyük bir kısmı fizik tedavi ile iyileşebilmektedir. Hastaların küçük bir yüzdesinde ise ameliyat gerekli olmaktadır.

---

Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı Prof. Dr. Engin Çakar ağrı tedavisi üzerine 20 yılı aşkın tecrübeye sahiptir. Tedaviler hakkında bilgi almak ve randevu oluşturmak için Randevu Al butonuna tıklayın.

---

Okumaya Devam Edin : “Bel Fıtığı Fizik Tedavi ile Tedavi Edilebilir mi?“