Omur kemiklerinin arka tarafında spinöz proses denilen çıkıntılar vardır. Zayıf kişilerin boyun ve sırtında bu çıkıntılar rahatlıkla görülebilir. Komşu spinöz prosesleri birbirine bağlayan liflere interspinöz ligamanlar denir. Boynun alt kısmı ile sırtın üst kısmındaki interspinöz ligamanlar ve ilişkili kaslar aşırı kullanım sonucu akut veya kronik ağrı geliştirmeye yatkın yapılardır. Bu ağrıların nedeninin servikotorasik interspinöz bursit olduğu düşünülmektedir. Boynun uzun süre arkaya götürülmesini (hiperekstansiyon) gerektiren tavan boyama, fazla yukarı yerleştirilmiş bir monitörle çalışma gibi işlerden sonra boynun orta hattında ağrı hissedilebilir.
Belirti ve Bulgular
Ağrı spinöz çıkıntılar arasındaki kısımlarda C7 ile T1 arasında hissedilir ve başka alanlara yayılım göstermez. Sürekli, künt, sızlayıcı tarzda bir ağrıdır. Kişi ağrıyı azaltmak için başın öne doğru kaydığı ve sırtın kamburlaştığı bir duruş şeklini benimseyebilir. Boyun kaslarının gerilmesini ifade eden servikal strain ağrısından farklı olarak servikotorasik interspinöz bursit ağrısı genelde hareketle azalır ve istirahatte artar. Fizik muayenede C7-T1 bölgesine kuvvetlice bastırarak hassasiyet oluşturulabilir. İlişkili paraspinöz kaslarda refleks spazm görülebilir. Boyun hareketleri hemen her zaman kısıtlıdır. Başın yukarı bakması (ekstansiyon) hareketi ile ağrı artar.
İnterspinöz Bursit Tanısı
Servikotorasik bursit için spesifik bir test yoktur ancak MRG ile interspinöz bursalarda inflamasyon görüntülenebilir. Testler genelde benzer şikayetler yapabilen diğer olası sorunları dışlamak ve altta yatan patolojik süreci göstermek için yapılır. Röntgen filmleri ile boyun omurga kemiklerindeki sorunlar belirlenebilir. Artrit, kırık, gelişimsel bozukluklar, tümörler bu şekilde tanı alabilir. Yeni başlayan boyun ağrısı olan ve servikotorasik bursitten şüphelenilen hastalara servikal vertebra (boyun omurga) MRG çekilmesi önerilir. Baş ağrısı şiddetli ise beyin MRG de gerekebilir. Ultrasonografi interspinöz şişliklerin sert kitle mi, kist mi olduğunu ayırt etmeyi sağlar. Tam kan sayımı, eritrosit sedimentasyon hızı, antinükleer antikor testi, kan biyokimyası testleri inflamatuar artrit, enfeksiyon, tümör gibi olasılıkları araştırmak için yapılabilir.
Ayırıcı Tanı
Servikotorasik bursit tanısı destekleyici tıbbi öykü, fizik muayene, laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri ile beraber olası diğer hastalıkların dışlanmasına dayanır. Boyun kaslarında gerilme (servikal strain), fibromiyozit, inflamatuar artrit, omurilik sorunları, servikal sinir köklerini etkileyen sorunlar benzer şikayetlere neden olabilir. Arnold-Chiari malformasyonu, Klippel-Feil sendromu gibi konjenital anormallikler de ayırıcı tanıda dikkate alınır.
Tedavi
Tedavide çok yönlü bir yaklaşım tercih edilir. Duruş bozukluğu, uygun olmayan çalışma ortamı (yanlış sandalye ve masa düzeni vb) gibi fonksiyonel anormallikler düzeltilir. Sıcak uygulamalar, masaj, nazik germe egzersizleri, non-steroid anti-inflamatuar ve kas gevşetici ilaçlar birinci basamak tedavilerdir. Bu yöntemler ile rahatlama olmazsa interspinöz ligamentler ve ligamentum flavum arasındaki alana lokal anestezik ve kortikosteroid enjeksiyonu yapılır. Şiddetli şikayetlerin giderilmesi için servikal epidural blok, spinal sinir arka ramusun medial dalının blokajı, faset eklem içine enjeksiyon gibi seçenekler de tercih edilebilir. Tizanidin gibi kas gevşeticiler reçete edilebilir. Zeminde uyku bozukluğu ve depresyon gibi sorunlar varsa trisiklik antidepresan tedavi başlanabilir.
Omurilik ve sinir köklerinin yakın geçişi nedeniyle enjeksiyonlar bu bölgenin anatomisine aşina bir doktor tarafından yapılmalıdır. Vertebral arter de bu civardadır. Yanlışlıkla artere enjekte edilen az miktarda lokal anestezik bile nöbet gelişmesine yol açabilir. Servikal faset eklem enjeksiyonu sonrasında baş ve boyun ağrılarında geçici artış görülebilir.
Referans
- Blecher R, Yilmaz E, Tawfik T, et al. Cervico-thoracic Interspinous Bursitis Associated with Bilateral Upper-extremity Numbness: A Case Report. Cureus. 2017;9(11):e1897. Published 2017 Nov 30.
