El bileği ve eli etkileyen çeşitli sorunlarda doktorunuz bileklik kullanmanızı önerebilir. Romatizmal hastalıklar, sinir sıkışması (karpal tünel sendromu), tendinitler, tendon yaralanmaları, el bileği zedelenmeleri, felç-inme için tedavinin bir parçası olarak el bilekliği kullanmak gerekebilir. Bu durumlarda çoğunlukla fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoru bileklik reçete ve raporunu yazar, hasta “ortopedi medikal” olarak da bilenen özel çalışan ortez-protez ve tıbbi malzeme mağazalarından önerilen ürünü satın alır. Bazı bilekliklerin kişiye özel üretilmesi gerekir. Bu durumda ölçü alınarak kişiye göre bileklik imal edilir. Diğer durumlarda ise önceden üretilmiş hazır modellerden kişiye uygun boyuttaki seçilerek kullanılmaya başlanabilir.
El bilekliğine ortez, splint veya atel gibi farklı isimlendirmeler verilebilmektedir. Bu yazımızda özellikle romatizmal hastalıklar, tendon yaralanmaları ve sinir sıkışmalarında önerilen bilekliklerin kullanımından bahsedeceğiz. İnme ve felçte önerilen el bilekliklerine başka bir yazımızda değinmiştik.
El bileği veya parmaklarında ağrısı olan kişilerin bileklik kullanması eklemlerin doğru pozisyonda tutulmasına yardım eder. İstirahatte ve çalışırken kullanmak için farklı bileklikler bulunur.
Statik El Bilek İstirahat Ateli
İstirahatte kullanılan bileklikler gece ya da gündüz elin aktif olarak kullanılmadığı durumlarda takılmak için tasarlanmıştır. Romatoid artrit gibi iltihaplı romatizmal hastalığı olan kişilerde hastalığın alevlendiği dönemde veya tendon yaralanması veya zorlanması gibi ani gelişen bir yaralanmada eli dinlendirmek gerekebilir. El istirahat ateli ile dokuların iyileşmesi için uygun ortam sağlanır, ağrı, sabah tutukluğu ve ödem hafifleyebilir. İstirahat atelleri ortez-protez teknikerleri tarafından termoplastik malzeme ve velkro bantlar kullanılarak kişiye özel üretilebilir.
İstirahat El Bilekliği Nasıl Giyilir?
Bantları açın. Elinizi bilekliğin içine yerleştirin. Bilek ile bileklik arasında boşluk kalmamalıdır. Bazı bilekliklerde başparmak yeri de bulunabilir. Başparmağın düzgün oturduğundan emin olun. Sonra cırt cırtlı bantları kapatın. Çok fazla sıkmayın. Önce dirseğinize yakın bandı sıkın, oradan uç kısma doğru kapatın.
Statik El Bilek Çalışma Ateli
Eli aktif kullanırken eklemlere destek amaçlı kullanılabilecek çalışma bileklikleri de mevcuttur. Bu sayede günlük veya mesleki işlere daha az rahatsızlık duyularak devam edilebilir. Çalışma bileklikleri bileği destekler ve daha sağlam bir his verir. Ağrıyı azaltır, kavrama kuvvetini arttırır. Buna karşılık hareketleri ve esnekliği kısıtlar. Aktivite sırasında kullanılmak için tasarlanmış bileklikler çoğunlukla hazır üretimdir. Neopren gibi sentetik kauçuk benzeri malzeme ve velkro bantlarından yapılır.
Çalışma Bilekliği Nasıl Giyilir?
Çalışma bileklikleri avuç içi tarafında destek için metal bir çubuk içerir. Öncelikle velkro bantları açın. Elinizi destekleyici metal çubuk kısmı bileğinize tam oturacak şekilde yerleştirin. Bantları aşırı sıkmadan kapatın. Çalışma bilekliklerinde önce en dar yer olan bileğe yakın bant kapatılır. İstirahat atelinde olduğu gibi dirseğe yakın kısımdan kapatılmaya başlanırsa bileklik aşağı kayıp parmakların hareketini engelleyebilir.
Başparmak ekleminde sorun varsa burayı daha iyi desteklemek için başparmak spica splinti kullanılabilir. Bu tarz bileklikler giyilirken öncelikle başparmak uygun pozisyona yerleştirilir.
Bileklik Kullanırken Dikkat Edilecek Şeyler
Bileklik takılan süre boyunca cildinizi kızarıklık ve hassasiyet açısından düzenli olarak kontrol edin. Bu tür belirtiler atelin yapıldığı malzemeye karşı allerjiden oluşabilir. Diğer olası nedenler atelin bileğe tam oturmamasına bağlı sürtünme veya çok sıkmasına yüzünden cildin zedelenmesidir.
El bilekliği günün tamamında kullanılmamalıdır yoksa eklemlerin tutukluğu artabilir. Kullanım amacına bağlı olarak bileklik istirahat veya çalışma zamanı takılır, diğer zamanlar çıkarılır. Bileklik çıkarıldıktan sonra el bileği ve parmakları esnetecek egzersizler yapılmalıdır.
Bileklik takılmasına bağlı ciltte kızarıklık veya parmaklarda uyuşma olmuşsa kullanım sonlandırılmalıdır. Malzemenin yıpranmasına bağlı olarak ele tam oturmuyorsa, sürtünme oluyorsa değiştirilmelidir.
Bilekliğin temizlik ve bakımı hakkında satın aldığınız mağazadan bilgi alabilirsiniz. Hazır üretilmiş çalışma bilekliklerinin çoğu çamaşır makinesinde yıkanabilir. Emin olmak için etiketini kontrol edin. Makineye atmadan önce içindeki metal çubuğu çıkarmayı unutmayın. Özel üretim el bilekliklerini nemli bir bezle silebilirsiniz. Temizlik için ılık, sabunlu su kullanabilirsiniz. Kurutmak için havlu kullanın, güneşte veya bir ısıtıcı önünde bırakmayın.
