El bileğinde sinir sıkışması veya tıbbi ifadeyle karpal tünel sendromu; el parmaklarında uyuşma ve karıncalanmaya neden olan en önemli durumdur.
Karpal tünel sendromunda, median sinir el bilek kemikleri ile transvers karpal ligament denilen bağ dokusunun oluşturduğu karpal tünelde sıkışır. Sıkışan sinirin dolaşımı bozulur, ödem gelişmeye başlar ve bir süre sonra sinirin sinyal iletim kabiliyeti azalır.
Karpal tünel sendromu genellikle aylar ve hatta yıllar içinde yavaş yavaş gelişir. İlk dönemlerde yalnızca geceleri kısa süreli uyuşma şikayetleri varken, ilerledikçe uyuşma ve hissizlik sürekli hale gelir ve el parmaklarında kuvvet kaybı görülebilir.
İlginizi Çekebilir : “Sinir Sıkışması Nedir? Neden Olur? Tipleri“
El Bileğinde Sinir Sıkışması Kimlerde Görülür?
Karpal tünel sendromu, tüm toplumun %1’i ile %5’inde görülür. Karpal tünel sendromu gelişme riski şu kişilerde artmıştır:
- El bileğinin yoğun şekilde kullanıldığı mesleğe sahip olanlar
- Şeker hastaları
- Guatr, böbrek yetmezliği, FMF – amiloidoz hastaları
- Aşırı kilolular
- Hamileler
- El bileği kırığı geçirenler
- Romatizma hastaları
İlginizi Çekebilir : “El Bileğinde Ağrı Yapan Hastalıklar Nelerdir? El Bileği Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?“
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Karpal tünel sendromunun tipik belirtisi; başparmak, işaret parmağı ve orta parmakta (yani elin ilk 3 parmağında) ağrı ve uyuşma olmasıdır.
Ancak şikayetler genellikle bu kadar iyi tanımlanamaz ve kişi el bileklerine kadar tüm elde uyuşma, karıncalanma ve iğne batması hissedebilir. Şikayetler özellikle geceleri artar ve kişiyi uykudan uyandırabilir. Eli sallamakla şikayetlerde rahatlama sağlanabilir.
Hastalık ilerledikçe uyuşma olan kısımlarda his kaybı belirginleşmeye başlar. Elin başparmağı kökündeki etli kısmı incelir ve erir; buna tenar atrofi denir. Son evrelerde kas güçsüzlüğü iyice belirginleşir, parmak bükme hareketi ve elde obje taşıma zorlaşır.
İlginizi Çekebilir : “Küçük Parmak ve Yüzük Parmağında Uyuşma Neden Olur?“
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Anlaşılır?
Karpal tünel sendromu tanısında tıbbi öykü ve muayene temeldir. Karpal tünel sendromunda özel olarak bakılan en yaygın 2 test şunlardır:
- El bileğinde median sinirin sıkıştığı noktaya parmakla hafifçe vurma ile elektrik çarpması veya ağrı hissi oluşuyor mu? (Tinel Testi)
- İki eli bilekten 90 derece büküp sırt sırta vererek 30 saniye beklenildiğinde uyuşma şiddetleniyor mu? (Phalen Testi)
Karpal tünel sendromunda kesin tanı elektromiyografi (EMG) ile konulur. El bileği ve parmak cildine yapıştırılan elektrotlarla küçük elektrik akımlarının verildiği bu yöntemde sinir liflerinin sinyalleri iletme hızı ölçülür. Karpal tünel sendromu olan kişilerde sinir iletim hızı yavaşlar. EMG sonuçlarına göre el bileğinde sinir sıkışması hafif, orta ve ağır şeklinde derecelendirilebilir.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Karpal tünel sendromunun tedavisinde çeşitli yöntemler tek başına veya bir arada kullanılabilir. Genellikle ilk olarak ameliyatsız tedavi yöntemleri ile şikayetlerde rahatlama sağlamak amaçlanır. Karpal tünel sendromunda yaygın olarak kullanılan tedavi yöntemleri şunlardır:
- El bileğinin uygun pozisyonda desteklendiği gece atellerinin (statik el-bilek splintleri) kullanımı. Genellikle en az 3 ay bileklik kullanımı tavsiye edilir.
- Hastalığa neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması. Örneğin elin sürekli titreşime (vibrasyona), zorlayıcı öne ya da arkaya bükülmeye maruz kaldığı mesleki faaliyetlerin azaltılması.
- Bilgisayarda çalışanlar için ergonomik klavye ve mouse kullanımı.
- Şeker hastalığı, romatizma gibi altta yatan hastalıkların uygun şekilde tedavi edilmesi.
- Fizik tedavi uygulamaları: Sıcak tedavisi, ultrason, düşük enerjili lazer terapisi, TENS…
- Germe ve güçlendirme egzersizleri.
- Ödem ve ağrıyı azaltmak için el bileğine kortizon enjeksiyonu.
Bu yöntemlerle rahatlama olmazsa ve elde kuvvet kaybına yol açan ağır sinir sıkışması varsa sinir gevşetme ameliyatları gerekebilir.
Referans : nhs.uk