Felç ilaçla tedavi edilebilir mi? İnmeye bağlı felç geçiren hastalarda ilk saatlerde hayati tehlikeyi atlatmak ve inmenin etkilerini en aza indirmek amacıyla değişik ilaç tedavileri verilmektedir. Pıhtı eritici ilaçlar ve tansiyonu kontrol eden ilaçlar bunların başında gelir. Hayati tehlikeyi atlatan hastalarda inme için risk faktörleri belirlenerek ikinci bir inmenin gelişmesini önlemek için ilaç tedavisi düzenlenir. Hasta ve hasta yakınlarının kullandıkları ilaçlar ve yan etkileri hakkında bilgilendirilmesi gerekir.
Felç ilaçla tedavi edilir mi?
Şimdilik felç ilaçla tam olarak tedavi edilemez fakat felç tedavisinde ilaçların yeri bulunmaktadır. İlaçların en önemli yararlarından biri ikinci kez felç geçirmenin önüne geçmektir. Bu amaçla kan sulandırıcı, tansiyon ve kolesterol düşürücü ilaçlar önemlidir. İnmeden sonra bazı kişilerde epilepsi nöbetleri oluşabilir. Bunu önlemek için antiepileptik ilaçlar verilebilir. Depresyon inmeli hastalarda sık görülür. Depresyon tanısı konulması durumunda antidepresan tedavi başlanabilir. Kas sertliğinin artması olarak bulgu veren spastisitenin azaltılması için kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir. Felçli hastada ilaç tedavisi ağrıyı gidermek için de yararlı olmaktadır.
Felçli hastaların sık kullandığı bazı ilaçlar
Burada bahsedilen ilaçlar tamamen fikir verme amaçlıdır. İnmeli hastaların hangi ilaçları ne dozda kullanacağı doktor tarafından belirlenir. Doktorunuzun tavsiyesi olmadan ilaç başlanması, var olan ilaçların bırakılması ya da dozlarının değiştirilmesi hayati sorunlara yol açabilir.
Pıhtı eritici ilaçlar (trombolitikler)
Damar tıkanıklığına veya beyne pıhtı atmasına bağlı inmelerde ilk saatlerde hastaneye ulaştırılan kişiler eğer belli bazı şartları sağlıyorlarsa pıhtı eritici ilaçlar kullanılarak damarlar açılabilir ve beynin kanlanması tekrar sağlanabilir. Bu tedavi ile inme daha hafif atlatılabilir, tam felç yerine kısmi felçle hasta kurtulabilir. Ancak riskleri de bulunmaktadır.
Olası yan etkileri: En sık yan etkisi genel olarak kanama ve beyin kanamasıdır.
Kan sulandırıcı ilaçlar (antikoagülanlar)
Antikoagülan denilen kan sulandırıcı ilaçlar da kullanılabilir. Bu ilaçlar kan pıhtısı oluşma veya var olan pıhtıların büyüme riskini azaltır. İnmenin tekrar etmesini önlemek için kullanılırlar. Bu ilaçları kullanan hastalarda kan pıhtılaşma süresinin sık aralıklarla izlenmesi gerekir. Heparin bazı hastalarda akut dönemde hızlı etki göstermesi için damardan verilebilir.
Olası yan etkileri: Kanama riskini, beyinde kanama (hemoraji) ve hematom riskini arttırır.
Kan sulandırıcı ilaçlar (antiplatelet tedavisi)
Diğer bir kan sulandırıcı ilaç grubu antiplatelet ilaçlardır. Kandaki platelet (trombosit) hücrelerinin birbirine yapışarak pıhtı oluşturmasını önlerler. Düşük dozla uzun süreli kullanımlarında inme tekrarlama riskini azaltırlar. Yüksek dozları antikoagülan yerine kullanılabilir veya atriyal fibirilasyon hastalığı olan kişilere önerilebilir.
Olası yan etkileri: Mide ülseri ve kanama riski artar.
Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar (antihipertansifler)
ACE inhibitörleri (anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri), alfa-bloker ilaçlar, beta-bloker ilaçlar, kalsiyum kanal blokerleri, direkt etkili vazodilatörler, diüretikler, post-gangliyonik nöron inhibitörleri gibi çeşitli etki mekanizmalarına sahip ilaçlar hipertansiyonu kontrol altına almak için kullanılmaktadır.
Olası yan etkileri: Baş dönmesi, baş ağrısı ve diğer yan etkiler.
Anjiyotensin II reseptör antagonistleri
Bu ilaçlar kan damarlarının etrafındaki kasların kasılarak damarların daralmasına neden olan anjiyotensin II’yi bloke ederler. Böylece kan damarları genişler ve kan basıncı düşer.
Olası yan etkileri: Baş dönmesi, hipotansiyon ve diğer yan etkiler.
Kolesterol düşürücü ilaçlar
Karaciğerde kolesterol üretilmesine neden olan kandaki bir enzimi bloke ederek etki ederler. Böylece yüksek kolesterol ve kan yağlarındaki dengesizliği düzeltirler.
Olası yan etkileri: Baş dönmesi, baş ağrısı, uykusuzluk, kuvvetsizlik.
Kas gevşeticiler (antispazmodik ilaçlar)
İskelet kaslarını gevşetmek ve kas spazmlarını azaltmak için kullanılırlar.
Olası yan etkileri: Uyuşukluk, baş dönmesi, ağız kuruluğu ve diğer yan etkiler.
Kas gevşeticiler (antispastik ilaçlar)
Yine iskelet kaslarını gevşetmek ve kas spazmlarını azaltmak için kullanılan bu ilaçlar felçli hastalarda spastisite tedavisinde tercih edilebilirler.
Olası yan etkileri: Uyuşukluk, baş dönmesi, konfüzyon, kas güçsüzlüğü ve diğer yan etkiler.
Nöbet önleyici ilaçlar (antikonvülzanlar)
Epilepsi nöbetlerini önlemek ve kontrol altına almak için bu ilaçlar kullanılabilir.
Olası yan etkileri: Uyuşukluk, ataksi, sakinleşme (sedasyon) ve diğer yan etkiler.
Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar (antidepresanlar)
Depresyon tedavisi amacı ile hastaya antidepresan ilaçlar verilebilir.
Olası yan etkileri: Anksiyete (endişelilik), titreme, uyuyamama, bulantı.