El ve parmak uyuşmasının genelde el bileğinden geçen median sinirin sıkışmasına, yani karpal tünel sendromuna bağlı olduğu düşünülür. Oysa ki eğer küçük parmak ve yüzük parmakta uyuşma daha belirginse sorun ulnar sinirin dirsek civarında sıkışmasından dolayı olabilir. Buna kubital tünel sendromu denir. Sinir sıkışması ve hasarlarında sinirin duyusunu aldığı bölgelerde cilde küçük iğneler batırılıyormuş gibi his, yanma, elektriklenme, karıncalanma, üşüme gibi değişik şikayetler oluşabilir. Ayrıca sorun ilerlerse el becerilerinde azalma, sakarlık, kuvvetsizlik gibi durumlara da yol açabilir.
Dirseğimizin iç kenarında belli bir noktayı sert bir yere çarparsak kol ve el boyunca küçük parmak ve yüzük parmağına kadar yayılan ağrı ve elektriklenme hissi duyabiliriz. Bunun nedeni ulnar sinirin dirsek iç tarafında cilde oldukça yakın geçmesi ve dış etkenlere açık hale gelmesidir. Ulnar sinir dirsekten el bileğine kadar iner, elin küçük parmak tarafındaki kısmının duyusunu alır ve bazı el ve bilek kaslarının çalışmasını sağlar. Ulnar sinirin dirsekte hasarlanmaya daha yatkın olduğu bir bölge vardır. Bu bölgede dirseğin uzun süre bükülü kalması, sert bir yere dayanması, dirseği büküp açma hareketlerinin aşırı miktarda yapılması gibi nedenlerle sinir tuzaklanması (sıkışması) olabilir. Kubital tünel sendromu denilen bu durum dirsek ve ön kolda ağrı, elin küçük parmağı ve yüzük parmağında uyuşma yapabilir.
Ulnar Sinir Sıkışması Neden Olur?
Kolu dirsekten bükerek üzerinde uyumak, yoğun bilgisayar veya telefon kullanımı, dirseği uzun süre bükerek ya da sert yüzeylere dayayarak çalışmak ulnar sinirin dirsek seviyesinde zedelenmesine yol açabilir.
Tanı
Küçük parmak ve yüzük parmağında uyuşma yapan kubital tünel sendormundan şüpheleniyorsanız öncelikle bir fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoruna muayene olabilirsiniz. Doktor öncelikle şikayetlerinizi dinler. Ağrı ve uyuşma ne zamandır var, nasıl başladı, tam olarak hangi bölgelerde hissediyorsunuz, şikayetlerinizi arttıran ve azaltan etkenler neler gibi sorular sorar. Ulnar sinir dirsek dışında bilek seviyesinde de sıkışabilir. Bir diğer akılda tutulması gereken olası tanı boyun fıtığıdır. Boyundaki sinir köklerinin fıtık, kireçlenme ya da başka bir nedenle sıkışması kol ve ele yansıyan ağrı uyuşma karıncalanma gibi hislere yol açabilir.
Fizik muayenede dirsek ve elin cildine bakılır. Şişlik, renk değişikliği, hassasiyet açısından kontrol edilir. El bileği ve dirsek hareketlerinde kısıtlanma olup olmadığı, kol ve eldeki kasların kuvveti, cildin duyusu ve refleksler değerlendirilir. Ulnar sinirin geçtiği kısımlara parmakla hafifçe vurarak ağrı, elektriklenme hissi açısından muayene edilir, buna Tinnel belirtisi denir. İşaret parmağı ile başparmak arasında kağıdın sıkıca tutulamaması Froment belirtisi olarak bilinir; ulnar sinirin uyardığı başparmak kası adduktor pollisis kasının zayıfladığına işaret eder. Gerekirse boyun muayanesi de yapılır.
Öykü ve muayene ile doktorun kafasında bir ön tanı oluşur. Tanıyı desteklemek ve olası diğer nedenleri dışlamak için ek tetkikler gerekebilir. Röntgen filmleri ile sinir sıkışmasına neden olabilecek bir kemik sorun (kireçlenme, tümör) olup olmadığı görülebilir. EMG sinir sıkışmasını tam oluştuğu yer ve şiddeti ile birlikte gösterebilen bir yöntemdir. Boyun fıtığından şüpheleniliyorsa boyun emarı (servikal vertebra MRG) istenebilir.
Parmak Uyuşması Yapabilen Diğer Nedenler
Şeker hastalığı, romatoid artrit, vaskülit, Reyno hastalığı, gangliyon kisti, Guillain Barré sendromu, amiloidoz, multiple skleroz (MS), Sjögren sendromu, inme, B12 vitamini eksikliği, fibromiyalji, Lyme hastalığı, HIV, sfilis, lepra, kemoterapi, kırık gibi hastalık ve durumlar parmakta uyuşma yapabilir.
Kubital Tünel Sendromu Tedavisi
Tedavide ilk olarak soruna zemin hazırlayan faktörler azaltılmalıdır. Örneğin dirseğin sürekli bükülmesi veya ezilmesi engellenmelidir. Bunun için çalışma koşulları gözden geçirilebilir. Dirseklik kullanımı yararlı olabilir. Gece dirseği bükmeyi önlemek için istirahat splinti kullanılabilir ya da dirseğin etrafına havlu sarılabilir. Ağrı kesici ilaçlar kısa süre için reçete edilebilir. Ulnar sinir kaydırma egzersizleri el ve kol tutukluğu ile ağrıyı azaltmada faydalı olabilir. Dirsek, göğüs kafesi ve omurgaya yönelik eklem mobilizasyonu faydalı olabilir.
Bu yöntemlerle iyileşme olmazsa sinir gevşetme ameliyatı yapılabilir. Bu ameliyatta birkaç santimetrelik kesi ile sinirin geçtiği kubital tüneli saran bağlarda gevşetme yapılır.
