Eklem Kireçlenmesi için Bitkisel Tedaviler

Eklem kireçlenmesi için bitkisel tedaviler aloe vera, boswellia (ak günlük), kedi pençesi, okaliptüs, zencefil, yeşil çay, thunder god vine, zerdeçal, söğüt kabuğu gibi bitkileri içermektedir. Bu yazımızda bitkisel tedavilerin eklem kireçlenmesindeki yerinden bahsettik. Hastalar tarafından sıklıkla araştırılan doğal ve bitkisel tedaviler konusu zaman zaman doktorlar tarafından da önerilmektedir. Bu yazı sadece bilgilendirme amaçlı olup reçete gibi kullanılmamalıdır. Bitkisel tedaviler bilinçsiz kullanılırsa, kişinin kullandığı diğer ilaçlarla etkileşebilir veya karaciğer, böbrek gibi iç organlara zarar verebilir. Ayrıca bitkisel tedaviler ilaçlar gibi Sağlık Bakanlığı tarafından sıkı şekilde denetlenmemektedir. Bazı ürünler reklamını yaptığı içeriği uygun konsantrasyonda ve saflıkta içermiyor olabilir. Bu nedenle doktorunuza danışmadan herhangi bir bitkisel tedavi kullanmamalısınız.

Eklem kireçlenmesinde (osteoartrit) kemiklerin ekleme bakan yüzlerini örten kıkırdak tabakası incelir. Eklem sıvısının niteliği bozulur. Kemiklerin uç kısımlarında dikensi çıkıntılar (osteofitler) oluşur. Kemiğin kıkırdak altında yer alan kısmı sertleşir (subkondral skleroz). Eklem kireçlenmesi çok yaygın görülen bir sorundur. 60 yaş üstünde Röntgen filmlerinde tespit edilen diz kireçlenmesi sıklığı %40 civarıdır. Ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi şikayetlere yol açan diz kireçlenmesi sıklığı ise %10 civarı bildirilmiştir.

Eklem kireçlenmesi diz ve kalça gibi yük taşıyan eklemleri tutması nedeniyle yürüme ve merdiven çıkma aktivitelerini zorlaştırır. El eklemlerini tuttuğunda ise parmaklarda şişlik, şekil bozukluğu, ağrı gibi belirtiler verir. Eklem kireçlenmesi çok yaygın ve önemli bir sağlık sorunu olmasına karşın kesin tedavi edici bir yöntem henüz yoktur. Egzersiz, kilo verme, sağlıklı beslenme, fizik tedavi yöntemleri, enjeksiyonlar tedavide kullanılır. Eklem fonksiyonlarının bozulduğu ileri vakalarda ameliyat yapılabilir. Eklem kireçlenmesi şikayetlerini hafifletme amacıyla pek çok doğal ve bitkisel tedavi de mevcuttur.

Aloe vera

Alternatif ve tamamlayıcı tıpta en sık kullanılan bitkilerden biri aloe vera’dır (1). Ciltteki sıyrıklarda ve güneş yanıklarının tedavisinde aloe vera içeren kremler kullanılmaktadır. Benzer ürünler eklem ağrılarının giderilmesi için de yararlıdır. Aloe veranın ağızdan alınması ishal ve kan şekerinde düşme gibi yan etkiler yapabilir fakat cilt üzerine uygulanması bu açıdan güvenlidir.

Ak günlük (Boswellia)

Ak günlük anti inflamatuar yani bağışıklık sisteminin aşırı aktivasyonunu baskılayıcı özelliğinden dolayı tercih edilmektedir (2). Hindistan’da yetişen ak günlük ağacının sakızından elde edilir. Eklem romatizmasında iltihaba yol açan lökotrien moleküllerini bloke ederek etki gösterdiği sanılmaktadır. Tablet ve krem olarak mevcuttur.

Kedi pençesi

Kedi pençesi anti-inflamatuar etkisi olan bitkilerden bir diğeridir (3). Güney Amerika’nın tropikal bölgelerde yetişen asma şeklindeki bu bitki en az İnka uygarlığı zamanından beri tedavi edici amaçla kullanılır. Tedavi amacıyla bitkinin kökleri kullanılır. Temizlenip kurutulan kökler kaynatılır ve suyu içilir. Bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi nedeniyle eklem iltihabındaki etkisi tartışmalıdır.

Okaliptüs

Okaliptüsten elde edilen ürünlerin hem ağızdan hem de cilt üzerinden uygulanan çeşitleri vardır. Cilde sürülen formları eklem romatizması ağrısının tedavisinde kullanılmaktadır. Okaliptüs yapraklarının içerdiği tannin maddesi ağrı kesici ve ödemi azaltıcı etki gösterir. Okaliptüs ürünlerini kullanmadan önce allerjiniz olup olmaması açısından küçük bir miktarla deneme yapmanız tavsiye edilir. Kremi sürdükten sonraki 24-48 saatte herhangi bir reaksiyon olmazsa kullanabilirsiniz. Eklem replasman ameliyatlarından sonra ağrıyı azaltmada okaliptüs yağının yararı olabilir (4)

Zencefil

Zencefil baharat olarak kullanılmasının yanında alternatif tıpta da tercih edilmektedir. Zencefile güçlü aromasını veren molekülün anti-inflamatuar, anti-oksidan ve anti-kanser etkileri de bulunmaktadır (5). Çin tıbbında önemli bir yeri vardır. Eklem ağrılarında zencefilin yararlı olduğunu gösteren bilimsel çalışmalar mevcuttur. Zencefilin COX-2 inhibitörü ilaçlarla benzer mekanizmada etki ettiği düşünülmektedir.

Yeşil çay

Yeşil çay vücutta bağışıklık sisteminin aşırı aktivasyonunu azaltır. İçecek veya tablet formunda kullanılabilir. Hem eklem kireçlenmesinde hem de romatoid artrite bağlı eklem ağrılarında yeşil çayın yararı bilinmektedir. Yeşil çay romatizma için kullanılan diğer ilaçların etkisini kuvvetlendirebilir. Yan etki riski ağrı kesici ilaçlara kıyasla daha az bulunmuştur (6).

Thunder god vine

İngilizce kaynaklarda “thunder god vine” olarak geçen, “gök gürültüsü tanrısı sarmaşığı” olarak çevirebileceğimiz bitkinin tedavi edici amaçla kullanımı Çin tıbbında oldukça eskiye dayanmaktadır. Anti-inflamatuar özellikleri romatoid artrit ve osteoartrit gibi eklem ağrısına yol açan durumlarda kullanımını gündeme getirmiştir (7). Bu bitkinin kök kısmından tedavi amaçlı yararlanılırken yaprak, çiçek gibi kısımları zehirlidir. Bu nedenle bitkinin kullanılmak üzere hazırlanma şekli özel önem taşır. Ağızdan veya cilt üzerine uygulanabilecek formları vardır. Uzun süreli kullanımı önerilmez.

Zerdeçal

Zerdeçal köri yapımında kullanılan sarı renkli bir baharattır. Zerdeçalın içindeki aktif madde curcumin geleneksel tıpta önemli bir yere sahiptir. Fare deneylerine göre romatoid artrit ilerlemesini yavaşlatıyor olabilir. Anti-inflamatuar ve anti-kanser özellikleri olduğuna inanılır. Zerdeçal eklem ağrılarını azaltmak için ağızdan tablet veya kapsül şeklinde kullanılabilir (8).

Söğüt kabuğu

Hipokrat zamanından beri söğüt kabuğu yangılı (inflamatuar) durumları tedavi etmek için kullanılmaktadır. Söğüt ağacının kabuğu aspirinin hammaddesi salisilik asidi içerir. Söğüt kabuğu diz, bel, kalça ve boyun ağrılarını dindirmek için tablet veya çay olarak ağızdan alınabilir. Söğüt kabuğunun fazla kullanılması döküntü ve başka iltihabi cevaplara yol açabilir. Aspirin allerjisi olanlar ve kan sulandırıcı ilaç kullananlar söğüt kabuğu kullanmamalıdır.

Bitkisel tedavileri kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bitkisel ve doğal tedavilere yönelik büyük bir ilgi vardır. Doktorlar da zaman zaman bu geleneksel tedavi yöntemlerini, kabul görmüş tıbbi tedavileri desteklemek için önerebilmektedir. Ancak bitkisel kaynaklı tedavilerin de aslında ilaç olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Yani diğer ilaçlarda olduğu gibi doz aşımında zehirli etkileri olabilir, dozdan bağımsız olarak allerji yapabilir, kullandığınız diğer ilaçlarla etkileşebilir. Bu nedenle herhangi bir bitkisel tedavi kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.

Diz kireçlenmesinin ilaçsız tedavi yöntemleri arasında en yenisi rejeneratif tıp yöntemleridir. Dizde PRP-kök hücre tedavisi hakkında ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.