Ankilozan spondilit (AS), öncelikle omurgayı etkileyen bir artrit şeklidir ve aynı zamanda vücudun diğer eklemlerini ve bölgelerini de etkileyebilmektedir.
Enflamasyonla karakterize edilen bu problem, özellikle sırt ve kalçalarda şiddetli ağrı ve sertliğe yol açabilir. Zamanla bu durum omurgadaki omurların birbirine kaynaşmasına sebep olabilir, bu da bazı kişilerde esneklik kaybına ve öne doğru kambur bir duruşa yol açmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Bel Ağrısı Neden Olur?
Ankilozan Spondilit Neden Olur? Risk Faktörleri Nelerdir?
Ankilozan spondilitin kesin sebebi hala bilinmemektedir fakat hastalığın gelişiminde genetik faktörler önemli rol oynamaktadır. HLA-B27 geni, özellikle AS gelişme riskinin artmasıyla ilişkilidir, fakat bu gene sahip olan herkeste bu durum gelişecek diye bir şart yoktur.
Enfeksiyonlar gibi çevresel faktörler genetik olarak yatkın bireylerde hastalığın başlangıcını tetikleyebilir. Ayrıca ankilozan spondilit erkeklerde kadınlardan daha yaygındır ve genellikle erken yetişkinlik döneminde başlamaktadır.
Ankilozan Spondilitin Erken Belirtileri Nelerdir?
Ankilozan spondilitin erken belirtileri hafif olabilir ve zamanla giderek kötüleşebilir. En yaygın semptomu, özellikle sabahları veya hareketsizlik dönemlerinden sonra, bel ve kalçalarda kronik ağrı ve sertlik şikayetidir.
Bu ağrı genellikle hareketle düzelir fakat dinlenmeyle düzelmez. Diğer semptomlar arasında yorgunluk, kilo kaybı, düşük dereceli ateş ve gözler (üveit), kalp, akciğerler ve bazen de bağırsak problemleri gibi vücudun diğer bölgelerindeki iltihaplanma yer alabilir.
İlginizi Çekebilir: Boyun Ağrısı Neden Olur?
Ankilozan Spondilit Tanı ve Tedavisi Nasıl Olur?
Ankilozan spondilitin tanısı özellikle erken evrelerde zor olabilir çünkü semptomlar diğer durumlarla karıştırılabilir. Teşhis için tıbbi öykü, fizik muayene, görüntüleme testleri (X-ışınları ve MRI gibi) ve kan testlerinin (HLA-B27 genini ve iltihap belirteçlerini kontrol etmek için) birleşimi kullanılır.
AS’nin tedavisi olmasa da tedavi semptomlarını yönetmeye ve omurga deformitesini önlemeye odaklanır. Ankilozan Spondilit tedavileri arasında fizik tedavi, egzersiz, ilaç tedavisi (NSAID’ler, TNF blokerleri ve IL-17 inhibitörleri) ve ciddi vakalarda ameliyat yer almaktadır.
Ankilozan Spondilitle Yaşamak
Ankilozan spondilitle yaşamak, ağrıyı yönetmek, esnekliği korumak ve komplikasyonları önlemek için kapsamlı bir yaklaşım gerektirmektedirr. Esneme ve güçlendirmeyi de içeren düzenli egzersiz, semptomları yönetmek ve duruşu korumak için çok önemlidir.
Hastalar ayrıca, iyi uyku düzenini uygulamaktan ve antiinflamatuar diyet benimsemekten de yararlanabilirler. Uygun yönetim ile AS’li birçok birey, tanılarına rağmen aktif ve tatmin edici bir yaşam sürdürebilir.
Ankilozan spondilit, zorlu olmasına rağmen doğru yaklaşımla etkili bir şekilde yönetilebilecek kronik bir problemdir. Sebepleri, semptomları ve tedavi seçenekleri hakkında farkındalık, erken teşhis ve uzun vadeli komplikasyonları önlemek için önemlidir.
Siz veya tanıdığınız biri AS belirtileri yaşıyorsa doğru tanı ve kişiselleştirilmiş tedavi planı için bir sağlık profesyoneline danışın.
Okumaya Devam Edin: Ankilozan Spondilit Hastaları İçin Egzersiz Önerileri
Bu makale Doktorfizik Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmış ve onaylanmıştır.