Fizik tedavi polikliniklerine yapılan başvurularda zaman zaman boyun kütletme alışkanlığından yakınıldığına tanık oluyoruz. Özellikle gençlerde daha sık gördüğümüz bu alışkanlık bazen tik haline dönüşebilmekte. Boynunu sürekli kütletme ihtiyacı duyan kişiler bir süre sonra bu hareketi farkına bile varmadan otomatik yapar hale gelebiliyor. Bazen kişinin kendisinden ziyade ailesi ve yakınları durumdan şikayetçi olarak doktor muayenesi olması için teşvik edebiliyor.
Boynu kendi kendine kütletmenin zararlı olduğuna dair bilimsel bir kanıt olmasa da, günde onlarca hatta yüzlerce kez bu hareketi yapmanın yararı olduğu söylenemez. Hatta bu hareket tike dönüşerek sosyal ilişkileri olumsuz etkileyebilir. Biraz irade göstererek ve boynu kütletme ihtiyacına yol açan nedenleri anlayarak bu alışkanlıktan kurtulmak mümkündür.
Boyun Kaslarınızı Esnetin ve Kuvvetlendirin
Boyun kaslarının gergin olması bazı kişilerin boynunu kütletmesinin ana nedenidir. Eğer nazik bir şekilde gergin kasları esnetecek egzersizler yapılırsa kütletme ihtiyacı azalabilir. Germe/esnetme hareketleri sıcak duş veya boyuna sıcak uygulama yaptıktan sonra daha verimli olabilir. Günde 3-5 kez uygulanabilir. Germe hareketi 30 saniye devam ettirilmelidir.
Boyun eklemlerinin tutukluğunu açmak için boynu her yöne hareket ettiren egzersizler yapılabilir. Başı saat yönüne ve tersine birkaç dakika dairesel çevirmek gergin bağların gevşemesini sağlayabilir. Bu hareket sırasında boynunuzda çıtlama veya kütleme şeklinde sesler gelebilir. Siz seslere değil harekete odaklanın. Boynun ana hareketleri olan öne eğilme, yana (omuzlara) eğilme ve arkaya eğilme (yukarı bakma) hareketlerini her yönde gidebildiğiniz yere kadar 10 tekrar uygulayın. Bu hareketleri birkaç hafta yaparsanız boyun hareketlerinizde açılma fark edebilirsiniz. Hareket açıklığının artması kütletme ihtiyacını azaltabilir.
Boyun kaslarını güçlendirmek için izometrik egzersizler veya egzersiz bantları kullanılarak çeşitli hareketler yapılabilir. Size uygun hareketler için doktor veya fizyoterapistinize danışabilirsiniz.
Çevrenizi Düzenleyin
Uyku pozisyonu ve şartları boyun rahatsızlığının temeli olabilir. Çok yumuşak döşek veya fazla yüksek yastık omurga için iyi değildir. Yüz üstü uyumak baş ve boynun bir yana dönmesine neden olarak boyun omurgasındaki eklem ve kaslarda rahatsızlığa yol açabilir. Boynun doğal eğimini destekleyen ortopedik yastık kullanabilirsiniz. Yan yatışta cenin pozisyonu denilen dizlerin hafifçe büküldüğü, kolların baş hizasından aşağıda olduğu pozisyonu deneyebilirsiniz.
Boyun problemlerinin önemli bir kısmı çalışma ortamındaki sorunlardan kaynaklanır. Masa başı çalışanlar için sandalye, masa yüksekliği ve bilgisayar ekranının yerleşimindeki yanlışlar boyun problemlerine yol açabilir. Araç kullananlar koltuklarının başlığını, başlarını arkaya yaslayıp dinlendirebilecekleri şekilde ayarlamalıdır.
Spor salonunda yanlış teknikle egzersiz yapmak boyun problemlerine yol açabilir. Formda olmadan çok fazla ağırlıkla ya da fazla tekrardaki hareketler kas ya da bağ incinmesi yapabilir.
Muayene Olun
Boynu etkileyen şikayetler için fizik tedavi ve rehabilitasyon (FTR) doktoruna muayene olabilirsiniz. Kas tutukluğu, kireçlenme, boyun fıtığı, duruş bozukluğu gibi sorunlar açısından değerlendirme yapabilir. Tedavi tespit edilen soruna göre şekillenir. Çeşitli fizik tedavi yöntemleri, manuel terapi, akupunktur, kuru iğneleme, masaj gibi yöntemler etkili olabilir. Boyunda rahatsızlığa yol açan sorun tedavi edildiğinde boyun kütletme alışkanlığı da yenilebilir.